Czy powiązania finansowe z byłym partnerem wykluczają wspólne rozliczenie z dzieckiem?

Zgodnie z art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – między innymi dochody rodzica, podlegającego nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, będącego panną (ew. rozwódką), jeżeli w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci małoletnie, mogą być rozliczone, jak potocznie się to określa, wspólnie z dzieckiem. Dokładniej, w takiej sytuacji podatek może być określony (co do zasady) na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci [z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie].

Powiązania materialne z byłym partnerem nie wykluczają wspólnego rozliczania z dzieckiem, gdyż nie czynią Pani osobą wychowującą dziecko niesamotnie. Niemożliwe byłoby rozliczenie się jako rodzic samotnie wychowujący dziecko, gdyby pozostawała Pani w związku nieformalnym i partner brał udział w wychowywaniu dziecka. Jak już stwierdzono w orzecznictwie, samotne wychowywanie dziecka to wychowywanie go bez udziału innej osoby [wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 17 grudnia 2013 r., I SA/Bd 893/13]. Uważam również, że alimenty na dziecko nie odbierają Pani statusu osoby samotnie je wychowującej.

Kwestia pozostawania w związku przez część 2015 r. w mojej ocenie jest nieistotna, albowiem, jak słusznie zauważa się w komentarzach, ustawa „(...) nie wymaga, aby fakt samotnego wychowywania dziecka miał miejsce przez cały rok podatkowy, którego ma dotyczyć zeznanie podatkowe. Przepis stanowi bowiem o osobach wychowujących samotnie dzieci »w roku podatkowym«, a nie »przez rok podatkowy«. Wystarczające jest zatem, aby stan taki zaistniał w ciągu roku, a nie aby trwał przez cały rok” [Bartosiewicz, Adam. Preferencyjne rozliczenie roczne osób samotnie wychowujących dzieci. Publikacje Elektroniczne ABC] Podobnie wskazuje np. D. Dąbrowska:

„Należy pamiętać, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wymaga, tak jak ma to miejsce w przypadku wspólnego rozliczenia małżonków, aby samotne wychowywanie dzieci trwało przez cały rok. Wystarczy bowiem, aby taka sytuacja miała miejsce w roku podatkowym, za który dokonuje się wspólnego rozliczenia. Co więcej, według Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie „przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok była osobą samotnie wychowującą dzieci. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku (...)” [Dąbrowska, Dorota. „Opodatkowanie dochodów osób samotnie wychowujących dzieci”. Publikacje Elektroniczne ABC.]

Opis sprawy z lutego 2016 r.