Autor: Marcin Sądej
Mój partner życiowy, z którym mieszkam i żyję na terenie Niemiec od 8 lat, chce zabezpieczyć mnie finansowo wysyłając mi na konto w Polsce sumę ok. 25 tys. euro. Jak to mamy zrobić? Czy to będzie darowizna z zagranicy? Jaki będzie podatek?
W przypadku nieodpłatnego przekazania środków pieniężnych mamy do czynienia z umową darowizny. Zgodnie z art. 888 Kodeksu cywilnego umowa darowizny polega na nieodpłatnym przysporzeniu kosztem majątku darczyńcy. Oczywiście nie ma przeszkód aby obywatel polski otrzymał darowiznę od osoby z zagranicy.
Na gruncie prawa podatkowego umowa darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Zobacz też: Spadek z Niemiec obowiązek podatkowy
W myśl art. 2 ustawy SD „nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.
Na mocy art. 2 ww. ustawy przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Tylko te okoliczności są kluczowe, jeżeli chodzi o ustalenie obowiązku podatkowego.
W przypadku podatku od spadków i darowizn nie ma znaczenia rezydencja podatkowa – ta bowiem jest determinująca wyłącznie na gruncie podatku PIT, ale nie na gruncie podatku od spadków i darowizn.
Skoro zatem ma Pani polskie obywatelstwo, to tego rodzaju darowizna podlega opodatkowaniu polskim podatkiem od spadków i darowizn. Nie ma w tym przypadku znaczenia, czy środki zostaną przekazane na polskie, czy zagraniczne rachunki bankowe. Art. 2 ustawy SD w ogóle nie determinuje kwestii opodatkowania od tego, gdzie środki zostaną przekazane – istotne znaczenie ma kwestia obywatelstwa obdarowanego.
Dodajmy także, że nie ma w tym przypadku zastosowania polsko-niemiecka umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, ponieważ ta dotyczy podatków dochodowych PIT oraz CIT, a nie podatków majątkowych, jakim jest podatek od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 5 ustawy SD obowiązek podatkowy w takim przypadku spoczywa na osobie obdarowanej.
W przypadku darowizny od partnera mamy do czynienia z darowizną od osoby z III grupy podatkowej, czyli od osoby niespokrewnionej. W takim przypadku istnieje możliwość skorzystania z kwoty wolnej wynoszącej 4902 zł. Nadwyżka kwoty darowizny ponad ten limit podlega opodatkowaniu. Przy wskazanej kwocie darowizny stawka podatku to 2877 zł 90 gr + 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł.
Podatnik jest zobligowany do wykazania wartości otrzymanej darowizny w walucie polskiej stosując kurs NBP z dnia otrzymania darowizny (dnia powstania obowiązku podatkowego).
Tak też pismo z dnia 22.03.2016 r., wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, nr IBPB-2-1/4515-218/15/MD:
„W odniesieniu do kwestii określenia podstawy opodatkowania w związku z tym, że otrzymana kwota jest wyrażona w walucie obcej, wskazać należy, iż wobec braku uregulowania w ustawie o podatku od spadków i darowizn odmiennej zasady określania wartości rynkowej w odniesieniu do walut, należy przyjąć do obliczania podstawy opodatkowania średni kurs euro ogłaszany przez NBP na dzień powstania obowiązku podatkowego.
Sposób ustalania średniego kursu NBP określa uchwała Nr 51/2002 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 23 września 2002 r. w sprawie sposobu wyliczania ogłaszania bieżących kursów walut obcych (Dz. Urz. NBP z 2015 r., poz. 11), a sposób jego wyliczenia jest zbliżony do definicji wartości rynkowej określonej w ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż jest ustalany na postawie średnich kursów walut”.
Obdarowany ma obowiązek w ciągu miesiąca od dnia otrzymania darowizny złożyć do naczelnika US zeznanie SD-3. W oparciu o to zeznanie naczelnik US wydaje decyzję podatkową ustalającą kwotę podatku od darowizny do zapłaty. Podatek jest płatny w terminie 14 dni, licząc od dnia odbioru decyzji.
W przypadku osób mieszkających za granicą, właściwym organem jest Naczelnik III US Warszawa-Śródmieście. Do zeznania SD-3 należy dołączyć potwierdzenie przelewu dokumentujące otrzymanie darowizny.
Darczyńca z tytułu dokonania darowizny nie ma żadnych obowiązków podatkowych względem polskiego fiskusa. Dla polskiego fiskusa nie ma w tym przypadku znaczenia, skąd pochodzą środki darczyńcy. Nie jest to bowiem kwestia regulowana polskimi przepisami podatkowymi.
Złożenie zgłoszenia SD-3 i zapłata podatku „legalizuje” środki pieniężne, co oznacza, że organy podatkowe nie mogą ich kwestionować czy też traktować jako środki nielegalne czy nieujawnione.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika