Świadczenie usług dla firmy z Unii Europejskiej a VAT

Ustalenie miejsca świadczenia usług

Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [Dz.U.2011.177.1054 j.t. ze zm.] zasadą jest, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Ustalenie miejsca świadczenia, według zasady ogólnej bądź zasad szczególnych to jest kluczowa sprawa, albowiem opodatkowaniu polskim podatkiem od towarów i usług nie podlegają w zasadzie usługi świadczone poza granicami kraju. Fizyczne miejsce świadczenia jest w podatku od towarów i usług drugorzędną przesłanką, albowiem miejsce świadczenia stanowi pewną konstrukcję teoretyczną i często niewiele ma wspólnego z miejscem realnego wykonywania usługi.

Na potrzeby stosowania przepisów dotyczących miejsca świadczenia przy świadczeniu usług ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

Ponadto podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Zobacz też: Usługi budowlane w Niemczech a VAT

Odbiorca świadczonej usługi

Na bazie powyższego zakładam, że odbiorcą świadczonej przez Pana usługi jest/będzie podatnik tj. podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą. Jest to o tyle ważne, że inne zasady obowiązują przy świadczeniu tej samej usługi dla podatnika i nie podatnika. Przy takim założeniu zastosowanie znajdzie zasada ogólna, iż miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej (art. 28b ust. 1 ustawy o VAT). Pamiętać jednak należy, że w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Konkludując, miejscem świadczenia usługi będzie kraj (miejsce) gdzie Pana usługobiorca posiada siedzibę (jeśli opisana usługa nie jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy-podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarcze) zatem Pana usługa nie podlegałaby opodatkowaniu w Polsce podatkiem VAT.

Od przedstawionej tu zasady są pewne wyjątki, jak już wspomniałem dotyczące świadczeń dla nie podatników czy też świadczeń dla podatników np. w zakresie usług związanych z nieruchomościami.

Miejsce świadczenia usług a siedziba działalności gospodarczej

Podobnie jak wskazałem powyżej wskazuje się w doktrynie np. A. Bartosiewicz wskazuje, że „Przepisy nie przewidują żadnej reguły szczególnej dotyczącej miejsca świadczenia usług pośrednictwa dla podatników (czy z Polski, czy z państw członkowskich, czy z krajów trzecich). Do tych usług zastosowanie znajduje zatem nowa reguła ogólna określona w art. 28b u.p.t.u. Zgodnie z nią przy świadczeniu usług na rzecz podatników miejscem świadczenia jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Przy zastosowaniu tej usługi nie będzie miało już znaczenia to, czego pośrednictwo dotyczy (z jednym wyjątkiem dotyczącym pośrednictwa w obrocie nieruchomościami – zob. podpunkt następny). Nie będzie istotne także to, gdzie jest miejsce świadczenia usługi głównej. W przypadku pośrednictwa dla podatników istnieje jedna prosta reguła – miejscem świadczenia jest państwo, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej.” [Usługi pośrednictwa na gruncie podatku od towarów i usług, ABC nr 70600]. Analogicznie sprawa się ma dla usług marketingowych, jak wskazuje wskazuje m.in.Tomasz Krywan „Usługi marketingowe ze swojej natury świadczone są dla podatników. W konsekwencji miejsce świadczenia tych usług ustala się w oparciu o przepisy art. 28b u.p.t.u. (usługi marketingowe nie zaliczają się bowiem do usług, dla których określony został szczególny sposób określania miejsca świadczenia). Miejscem świadczenia tych usług jest zatem, co do zasady, miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę (...)” [Usługi marketingowe a podatek od towarów i usług, ABC nr 71890].