Indywidualne Porady Prawne
Marcin Sądej • Opublikowane: 2021-01-15
Mój syn urodził się w 1986 r. w USA, a od 1992 r mieszkam z synem w Polsce. Od kilku miesięcy syn otrzymuje świadczenie rodzinne z USA jako niepełnosprawne dziecko osoby ubezpieczonej. Od tego świadczenia bank pobiera podatek dochodowy i zaliczkę na ubezpieczenie zdrowotne. Moim zdaniem świadczenia rodzinne nie podlegają opodatkowaniu. Czy mam rację, a jeśli tak, to na jakiej podstawie prawnej mogę domagać się zaprzestania pobierania podatku i zwrotu już pobranego podatku?
Świadczenie rodzinne przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w Stanach Zjednoczonych Ameryki, otrzymywane przez polskiego rezydenta podatkowego jest zwolnione w Polsce z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w Polsce nie występuje obowiązek wykazywania ww. świadczenia w rocznym zeznaniu podatkowym.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 29 kwietnia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL3-2.4011.148.2019.2.DJ ) potwierdził, że świadczenie rodzinne z USA jest w Polsce zwolnione z PIT i nie powinno się go wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym. Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 29.12.2015 r. (sygn. IPPB4/4511-1317/15-2/AK).
Na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o PIT „osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy)”. „Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która (art. 3 ust. 1a ustawy o PIT):
posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym”.
Ponadto przepisy art. 3 ust. 1, 1a ustawy o PIT stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o PIT).
W tej sprawie zastosowanie znajduje umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie 8 października 1974 r. (Dz. U. z 1976 r. Nr 31, poz. 178). Umowa ta nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania świadczeń rodzinnych – wypłacanych ze Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Wobec powyższego tego rodzaju dochód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z postanowieniami art. 5 Umowy polsko-amerykańskiej („Ogólne zasady opodatkowania”).
W myśl art. 5 ust. 1 tej umowy „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł tego drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie”. Stosownie do art. 5 ust. 2 tej umowy „postanowienia niniejszej Umowy nie będą w żaden sposób stwarzały ograniczenia wobec wyłączeń, zwolnień, zmniejszeń, zaliczeń lub innych przywilejów, przyznanych obecnie lub w przyszłości przez:
-prawo jednego z Umawiających się Państw przy określeniu podatków pobieranych przez to Umawiające się Państwo lub
przez każdą inną umowę zawartą pomiędzy Umawiającymi się Państwami”.
Zgodnie z art. 5 ust. 3 ww. umowy polsko-amerykańskiej „bez względu na postanowienia niniejszej Umowy, z wyłączeniem ustępu 4, Umawiające się Państwo może opodatkować obywatela tego Umawiającego się Państwa lub osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Umawiającym się Państwie (zgodnie z zasadami artykułu 4), tak jakby niniejsza Umowa nie weszła w życie”.
Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód uzyskany z tytułu świadczenia rodzinnego wypłacanego ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Prawo to wynika z zapisu art. 5 ust. 3 umowy, zgodnie z którym państwu rezydencji przysługuje pełne prawo do opodatkowania dochodów, w tym m.in. świadczenia rodzinnego, osobie mającej na jego terytorium miejsce zamieszkania.
Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c, oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W świetle powyższych przepisów jeżeli świadczenie otrzymywane przez osobę mieszkającą w Polsce jest świadczeniem rodzinnym przyznanym na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych obowiązujących w Stanach Zjednoczonych Ameryki, to w Polsce jest zwolnione od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT. Świadczenia tego nie trzeba także wykazywać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT.
A zatem powinna Pani wydrukować wymienione wyżej przepisy i interpretacje podatkowe, zakreślić konkluzję (bo są to długie dokumenty) i okazać w banku, żądając zaprzestania potrącania podatku. Gdyby nie znalazła Pani zrozumienia u urzędnika, proszę poprosić o przełożonego. Może też Pani wysłać pismo do banku w tej sprawie, wyznaczając termin na odpowiedź. Jeśli bank przystanie na Pani stanowisko (nie uzasadni przepisami, dlaczego podatek pobiera), to wówczas pozostaje kwestia nienależnie pobranego dotychczas podatku.
Zgodnie z art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej „za nadpłatę uważa się kwotę:
1) nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
2) podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
3) zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o której mowa w art. 30 § 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
4) zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej”.
Zgodnie z art. 75. § 1 Ordynacji „jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku”. Stwierdzenie nadpłaty to de facto postępowanie wymiarowe w sprawie nadpłaty. Jest ono wszczynane przez podatnika (ale także płatnika, inkasenta). Może Pani zatem żądać od banku jako płatnika, ażeby wszczął procedurę w sprawie nadpłaty. Organami właściwymi miejscowo w sprawach nadpłaty są organy podatkowe właściwe w sprawach podatków, w których nadpłata wystąpiła. Jeśli podatek pobierany jest przez płatnika, umocowany do rozstrzygnięcia jest organ podatkowy właściwy ze względu na siedzibę płatnika.
Zalecam więc skierowanie pisma do banku, wykorzystując to, co zawarłam w opinii i wnosząc o odpowiedź lub o uzasadnienie stanowiska praktyki banku oraz wnosząc do banku jako płatnika o zwrot nadpłaty podatku i zaprzestanie natychmiastowe dalszego jego pobierania.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika
Ostatnio dodane