Podatek od spadku z USA

Muszę Panią zmartwić, umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz. U. z dnia 18 września 1976 r.), dotyczy jedynie:

1. w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej:

• podatku dochodowego,
• podatku od wynagrodzeń,
• podatku wyrównawczego,

2. w Stanach Zjednoczonych Ameryki federalnych podatków od dochodu, pobieranych stosownie do Wewnętrznego Kodeksu Dochodów (inne niż podatek od zatrudnienia przewidziany w rozdziałach 2 i 21).

Umowa ta nie dotyczy zatem podatku od spadków i darowizn, co oznacza, że dziedziczenie nie unika podwójnego opodatkowania. Innymi słowy, podatek w Polsce należy uregulować niezależnie od tego, czy w USA spadek podlegał opodatkowaniu (i w jakiej wysokości), czy nie.

W ogóle umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie obejmują zazwyczaj podatku od spadków i darowizn. Jak wskazuje Adam Bartosiewicz, przed II wojną światową Polska zawierała ze swymi sąsiadami (Czechosłowacją, Austrią, Węgrami) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania spadków [Vademecum Doradcy Podatkowego, 80781], niestety obecnie zawierane umowy nie dotyczą tego tematu.

Nie udzielamy informacji odnośnie prawa wewnętrznego USA, niemniej jednak, jak już wskazałem, dziedziczenie podlegać będzie opodatkowaniu w Polsce. Jest tak, bowiem zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zasadę tę zwykło nazywać się zasadą domicylu – opisuje ją m.in. S. Babiarz [Babiarz Stefan, Mariański Adam, Nykiel Włodzimierz, Ustawa o podatku od spadków i darowizn. Komentarz, ABC 2010], wskazując: „Zasadę domicylu ogranicza w podatku od spadków i darowizn art. 2 ustawy, zgodnie z którym nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi od spadków i darowizn wówczas, gdy w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Innymi słowy: spadkobierca lub obdarowany, będący obywatelem polskim lub mający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsce stałego pobytu, będzie podatnikiem tego podatku także wtedy, gdy nabędzie własność rzeczy znajdującej się za granicą (np. domek letniskowy, lokal mieszkalny) lub prawa majątkowe wykonywane za granicą (udziały w spółkach, akcje, obligacje, wkłady oszczędnościowe zdeponowane w bankach zagranicznych)”.

Nie ma zatem wątpliwości, że spadkobranie po osobach zamieszkujących i zmarłych w USA podlega opodatkowaniu w Polsce. Analogiczne stanowisko znaleźć można w piśmie z dnia 8 listopada 2007 r. Izby Skarbowej w Łodzi (sygnatura: IV/4306-0002/IN/07/MM).

Warto zaznaczyć, że według polskiego prawa podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Zatem ewentualny podatek zapłacony w USA pomniejszy podstawę opodatkowania w Polsce.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »