Polak wspólnikiem w kanadyjskiej spółce a opodatkowanie w Polsce

Jeśli planowana spółka kanadyjska to odpowiednik polskich spółek handlowych (spółki z o.o. lub akcyjnej), to będzie występowała w obrocie jako osobny podmiot prawa i to ona będzie kupowała towary i usługi, a następnie je odsprzedawała. Zakładam, że taką właśnie spółkę w Kanadzie planuje Pan założyć ze swoim wspólnikiem i zapewne będą Panowie pełnili w niej funkcję członków zarządu (prezesów). W takim modelu to spółka kanadyjska będzie kupowała oprogramowanie z Polski i następnie sprzedawała je do kontrahenta z Kanady. Natomiast Panowie zapewne mają otrzymywać wynagrodzenie za pełnienie funkcji członków zarządu oraz ewentualnie z tytułu wypłaty dywidendy (zysku spółki). Dodatkowo może Pan dla takiej spółki świadczyć usługi informatyczne, ale tu kwestia opodatkowania zależy od tego, w jakiej formie miałoby to się odbywać (umowa o pracę z taką firmą czy wystawianie faktur poprzez własną działalność gospodarczą).

Określenie rezydencji podatkowej

W zakresie ustalenia, gdzie znajduje się Pana rezydencja podatkowa oraz gdzie powinien Pan płacić podatek, należy sięgnąć zarówno do polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak i do Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Kanadą w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu wraz z Protokołem, podpisane w Ottawie dnia 14 maja 2012 r.

Zgodnie z treścią art. 3 ustawy PIT – osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W rezultacie wystarczy spełnienie choćby jednego z powyższych warunków, aby zostać uznanym za polskiego rezydenta podatkowego. Wskazał Pan, że pracuje na etacie i mieszka na stałe w Polsce. W konsekwencji z pewnością spełnia Pan przynajmniej jeden z powyższych warunków, co powoduje, że na gruncie prawa polskiego jest Pan polskim rezydentem podatkowym i podlega tutaj opodatkowaniu od całości swoich dochodów uzyskanych zarówno w kraju, jak i za granicą.

Wynagrodzenie członka zarządu kanadyjskiej spółki

W zakresie wynagrodzenia, jakie będzie Pan otrzymywał z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w kanadyjskiej spółce, trzeba sięgnąć do art. 15 polsko-kanadyjskiej umowy. Przepis ten wskazuje, że wynagrodzenia oraz inne podobne świadczenia uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu członkostwa w zarządzie lub w radzie nadzorczej spółki mającej siedzibę w Kanadzie, mogą być opodatkowane w Kanadzie. Sformułowanie zawarte w umowie, iż dochód może być opodatkowany w drugim państwie, nie oznacza możliwości wyboru. Rozwiązanie takie oznacza, iż drugie państwo ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa dochód ten podlega w tym państwie opodatkowaniu. Dodatkowo, skoro jest Pan polskim rezydentem, to również w Polsce ten dochód podlega opodatkowaniu. Na szczęście podwójny podatek nie wystąpi, ponieważ znajduje zastosowanie metoda wyłączenia z progresją.

Metoda wyłączenia z progresją

Zgodnie natomiast z treścią art. 21 ust. 1 lit. a) umowy – jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami umowy może być opodatkowany w Kanadzie, Polska zwolni taki dochód z opodatkowania. Oznacza to, że dochód uzyskany przez Pana z tytułu pełnienia funkcji dyrektora w spółce w Kanadzie, jest zwolniony z opodatkowania w Polsce.

Jednakże z uwagi na fakt, że oprócz dochodu ze spółki kanadyjskiej uzyskuje Pan również dochody z umowy o pracę w Polsce, to dochód uzyskany w Kanadzie powinien zostać uwzględniony dla potrzeb obliczenia stopy procentowej podatku od pozostałego dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce (czyli dochód z Kanady nie jest opodatkowany, ale bierze się go pod uwagę przy obliczaniu stopy procentowej dla polskich dochodów). Jest to metoda unikania podwójnego opodatkowania zwana wyłączeniem z progresją. Czyli dochód uzyskany w Kanadzie powinien zostać uwzględniony dla potrzeb obliczenia stopy procentowej podatku. W terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym jest Pan zatem zobowiązany do złożenia zeznania PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG, gdzie wykaże Pan dochody z polskiej umowy o pracę oraz z tytułu wynagrodzenia dla członka zarządu kanadyjskiej spółki. Potwierdził to Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 18 września 2014 r., nr IBPBII/1/415-501/14/JP oraz Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 28.04.2017 r., nr 1462-IPPB2.4511.25.2017.2.KW1.

Opodatkowanie dywidendy wypłacanej przez kanadyjską spółkę

Co do wypłacanych Panu przez kanadyjską spółkę dywidend należy wskazać na treść art. 10 polsko-kanadyjskiej umowy, zgodnie z którym dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Kanadzie osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce mogą być opodatkowane w Polsce. W konsekwencji dywidendy wypłacane przez spółkę mającą siedzibę w Kanadzie osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu w Polsce. Dodatkowo dywidendy takie mogą zostać opodatkowane również w Kanadzie. Jednakże i w tym przypadku nie wystąpi podwójny podatek, ponieważ po raz kolejny znajdzie zastosowanie metoda unikania podwójnego opodatkowania (choć inna niż metoda wyłączenia z progresją). Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 lit. b) umowy – jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga zyski z dywidendy, które mogą być opodatkowane w Kanadzie, Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu lub zysków z przeniesienia własności majątku tej osoby kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Kanadzie. Jednakże takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na dochód lub zyski z przeniesienia własności majątku uzyskane w Kanadzie.

W konsekwencji od podatku od dywidendy kanadyjskiej zapłaconej w Polsce może Pan odjąć podatek od dywidendy zapłacony w Kanadzie. Potwierdzają to również polskie przepisy podatkowe. Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy PIT od dochodu z dywidend (również zagranicznych) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Na mocy art. 30a ust. 9 ustawy – podatnicy mający miejsce zamieszkania w Polsce (rezydenci podatkowi), uzyskujący poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przychody z dywidend od zryczałtowanego podatku od tych przychodów, odliczają kwotę równą podatkowi zapłaconemu za granicą, jednakże odliczenie to nie może przekroczyć kwoty podatku obliczonego od tych przychodów przy zastosowaniu stawki 19%.

W rezultacie dywidendy wypłacone przez spółkę znajdującą się w Kanadzie podlegają opodatkowaniu w Polsce i w Kanadzie. Od podatku zapłaconego w Polsce odlicza się kwotę równą podatkowi zapłaconemu w Kanadzie z tytułu dywidendy. Powinien Pan wykazać dochody z tego tytułu we właściwych pozycjach składanego zeznania, przy czym ma Pan do wyboru PIT-36 (część L).

Odpowiedzi na szczegółowe pytania

Jakie podatki będę musiał płacić w Polsce, będąc wspólnikiem w kanadyjskiej spółce?

Jeżeli będzie to odpowiednik spółki handlowej (a taką najczęściej polscy podatnicy wybierają w przypadku zakładania działalności za granicą), to z tytułu takiej spółki może Pan otrzymywać wynagrodzenie jako prezes (członek zarządu) oraz z tytułu wypłacanej przez kanadyjską spółkę dywidendy. Wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie zagranicznej spółki jest w Polsce wolne od podatku (ale musi je Pan wykazać w zeznaniu PIT-36 w celu obliczenia stopy procentowej). Dywidenda jest opodatkowana w Polsce, ale może Pan od polskiego podatku odjąć podatek od dywidendy zapłacony w Kanadzie. Inna kwestia, na jakiej podstawie miałby Pan wykonywać usługi dla spółki kanadyjskiej.

Jeśli podatek dochodowy będę płacić w kraju, to która forma opodatkowania będzie najkorzystniejsza?

Jeżeli zagraniczną spółką będzie spółka handlowa, to nie ma Pan możliwości wyboru co do formy opodatkowania. Chyba że zagraniczna spółka będzie odpowiednikiem polskiej spółki osobowej (np. jawnej lub cywilnej) i równocześnie będzie Pan rejestrował działalność gospodarczą w Polsce, wtedy zasady rozliczeń będą inne. Jeżeli jednak kanadyjska spółka będzie miała osobowość prawną i to ona będzie stroną transakcji handlowych (jak np. brytyjska spółka LTD), to nie musi Pan w Polsce rejestrować działalności gospodarczej. Będzie Pan otrzymywał wynagrodzenie jako prezes zarządu w kanadyjskiej spółce oraz z tytułu dywidend jako udziałowiec w spółce. W tym zakresie podatnicy nie mają możliwości wyboru form opodatkowania.

Zależy mi na płaceniu jak najmniejszego podatku, oczywiście legalnie. Jakie rozwiązanie z finansowego punktu widzenia byłoby najkorzystniejsze? W grę wchodzi każda forma działalności i przekazu: spółka w Polsce, spółka w Kanadzie, przekaz pieniężny na osobę fizyczną jako darowizna itd. Mogę występować zarówno jako wspólnik, podwykonawca lub osoba fizyczna przyjmująca darowiznę bez jakiejkolwiek umowy, te aspekty nie są istotne.

Jeżeli w Kanadzie zostanie założona spółka, gdzie będzie Pan pełnił rolę członka zarządu (prezesa), to obowiązują zasady wskazane powyżej. Transfer środków w innej formie może zostać uznany za transakcje pozorne i agresywną próbę optymalizacji podatkowej. Naturalnie, oprócz pełnienia funkcji prezesa i otrzymywania dywidendy, może Pan dodatkowo świadczyć usługi informatyczne na rzecz kanadyjskiej spółki. Wszystko zależy od tego, jaką formę ma ta współpraca przybrać, czy będzie to działalność gospodarcza, umowa o pracę czy umowa o dzieło. Trzeba jednak mieć na uwadze, ze skoro Pana rezydencja podatkowa znajduje się w Polsce, każda z tych form będzie opodatkowana w Polsce. Jeżeli w tym zakresie miałbym coś doradzić, to najbardziej korzystną podatkowo opcją jest działalność gospodarcza głównie ze względu na możliwość ujęcia w kosztach podatkowych różnych wydatków, jak i możliwość wyboru innej formy opodatkowania (np. podatek liniowy).