Przekazanie udziałów w nieruchomości na podstawie umowy dożywocia a podatki

Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie

Z przedstawionego przez Panią opisu sprawy wynika, że ma Pani otrzymać część nieruchomości na podstawie umowy dożywocia.

Zgodnie z art. 908 Kodeksu cywilnego (K.c.) – jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości (czyli również na skutek zniesienia współwłasności) nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia.

Podatkiem od czynności cywilnoprawnych przy umowie dożywocia

Umowa dożywocia jest czynnością prawną podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Zgodnie z art. 4 pkt 4 ustawy – obowiązek podatkowy przy umowie dożywocia spoczywa na nabywcy nieruchomości, czyli w tym przypadku na Pani.

Natomiast art. 7 ust. 1 pkt 2 tejże ustawy stanowi, że stawka podatku wynosi 2% od wartości nieruchomości. Trzeba jednak pamiętać, że jeżeli czynność jest dokonywana przed notariuszem w formie aktu notarialnego, a taka forma jest wymagana przy umowie dożywocia, to podatek PCC pobiera i wpłaca do urzędu skarbowego notariusz. Również notariusz powiadamia urząd skarbowy, co oznacza, że nie będzie Pani musiała składać żadnych deklaracji do US z tego tytułu. Całość pozostaje po stronie notariusza.

Natomiast teściowa, przekazując Pani swoją część nieruchomości w drodze umowy dożywocia, nie zapłaci podatku. Jak bowiem wskazuje uchwała NSA z 17 listopada 2014 r., sygn. akt II FPS 4/14, umowa dożywocia nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Podsumowując: w przypadku zawarcia z teściową umowy dożywocia musi się Pani liczyć z 2% podatkiem PCC od wartości otrzymanej nieruchomości. Niestety, nie ma w tym przypadku żadnych zwolnień podatkowych.