Indywidualne porady prawne
Autor: Marcin Sądej
Kolega otrzymał wezwanie do Urzędu Skarbowego dotyczące wyjaśnienia pochodzenia środków na zakup gospodarstwa. Zapłacił za zakup gruntów od wujka 400 000 zł, na co uzyskał kredyt, natomiast w akcie notarialnym wpisano 600 000 zł i zapisano, że wpłacono 200 000 złotych podczas umowy przedwstępnej. Pieniądze te nie zostały wpłacone – wpisano je tylko dlatego, że był taki wymóg banku. Jak ma to teraz tłumaczyć? Nie był świadomy, że nie będzie miał pokrycia, gdyż wcześniej nigdzie nie pracował. Czy lepiej przyznać się, czy napisać, że to darowizna od rodziców, dziadków?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że urząd skarbowy ma prawo badać źródło pochodzenia środków pieniężnych, które podatnik wydatkuje. Jest to tzw. postępowanie w sprawie źródeł nieujawnionych.
Zgodnie bowiem z art. 25b ustawy PIT „opodatkowaniu podlegają przychody:
1) nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach obejmujące przychody ze źródeł wskazanych przez podatnika, ujawnione w nieprawidłowej wysokości,
2) ze źródeł nieujawnionych obejmujące przychody ze źródeł niewskazanych przez podatnika i nieustalonych przez organ podatkowy
– w kwocie odpowiadającej nadwyżce wydatku nad przychodami (dochodami) opodatkowanymi lub przychodami (dochodami) nieopodatkowanymi, uzyskanymi przed poniesieniem tego wydatku”.
Zobacz też: Kupno domu za gotówkę a urząd skarbowy
Jak stanowi art. 25e ustawy „od przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych podatek dochodowy wynosi 75% podstawy opodatkowania”.
W kontekście opisanego problemu bardzo ważna jest również treść art. 25g ustawy PIT, gdzie wskazano, że w toku postępowania podatkowego albo w toku kontroli celno-skarbowej ciężar dowodu w zakresie wykazania przychodów (dochodów) opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych stanowiących pokrycie wydatku spoczywa na podatniku.
Jak zatem, widać ciężar dowodu spoczywa zawsze na podatniku. W rezultacie oprócz wskazania, że środki (owe 200 000 zł) pochodzą z darowizny, należy ten fakt również udowodnić. Nie będzie wystarczające samo oświadczenie. Ponadto z pewnością również US sprawdzi, czy rodzice, dziadkowie byli w stanie zgromadzić i następnie podarować taką kwotę podatnikowi.
Przeczytaj też: Wezwanie do urzędu skarbowego w charakterze świadka
Jeżeli podatnik udowodni, że pieniądze pochodzą z darowizny (co US również może zweryfikować), to stawka podatku wynosi 20%, jeżeli podatnik tego nie udowodni, to US będzie mógł nałożyć podatek w wysokości aż 75%.
Nie za bardzo rozumiem, dlaczego podatnik zgodził się na taki zapis w akcie notarialnym, który po pierwsze nie jest zgodny z prawdą, a ponadto naraża go na zapłatę sankcyjnego podatku. Ponadto taki akt notarialny został sporządzony na podstawie nieprawdziwego oświadczenia, bowiem, jak rozumiem, podatnik oświadczył, że zapłacił za nieruchomości 600 000 zł, podczas gdy rzeczywiście była to kwota 400 000 zł.
Jeżeli natomiast podatnik oświadczy, że złożył nieprawdziwe oświadczenie przed notariuszem, to może dojść do wzruszenia ważności aktu notarialnego oraz samej umowy sprzedaży. Jak bowiem wynika z treści art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej „jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności zeznań strony, chyba że strona odmawia składania zeznań, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa”. Zatem urząd skarbowy może wystąpić do sądu o stwierdzenie, czy w ogóle doszło do zawarcia skutecznej umowy.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika