Użyczenie mieszkania dla wnuczki i jej matki

Użyczenie nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Podlega jednak przychód z użyczenia podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Przychodami, na mocy art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z zastrzeżeniem art. 14–15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f), są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 3 ww. ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku. Przypomnę, że przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Przychód więc powstaje po stronie biorącego w używanie. Jednakże wolna od podatku dochodowego, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Do poszczególnych grup podatkowych zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn zalicza się:

• do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
• do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
• do grupy III – innych nabywców.

Konkludując, wnuczka jako zstępna otrzymująca od Pana (wstępnego) nieodpłatne świadczenie osiągnie przychód ale w pełni skorzysta ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy.

Odnośnie tego, jak zawrzeć umowę, trzeba pamiętać, iż nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Upraszczając więc, jeśli wnuczka ma między 13 a 18 lat, to umowę może Pan zawrzeć z nią, ale do ważności tej czynności prawnej, co do zasady, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Jeśli wnuczka nie ukończyła 13 lat, to umowę zawrzeć należy z rodzicem, bowiem jest przedstawicielem ustawowym dziecka pozostającego pod jego władzą rodzicielską.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »