Wsparcie finansowe dla rodziców mieszkających za granicą a podatek w Polsce

Dokonanie darowizny pieniężnej na rzecz rodziców

Podatkowi od spadków i darowizn, zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, podlega co do zasady nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: m.in. darowizny. Podatkowi temu, na mocy art. 2 ww. ustawy, podlega jednak również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili m.in. zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim.

Niezależnie zatem czy dokonałby Pan darowizny, przelewając środki ze swego rachunku bankowego na rachunek rodziców, czy też wywiózłby Pan środki do RFN i tam dopiero dokonał darowizny, to darowizna taka podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem od spadków i darowizn, w pierwszym przypadku bowiem przedmiot darowizny znajdowałby się na terytorium Polski, a w drugim przypadku – ponieważ nabywcy mają polskie obywatelstwo.

Pańskim zamiarem jest dokonanie darowizny pieniężnej na rzecz rodziców. Taka darowizna może być od podatku w całości zwolniona za sprawą art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – po spełnieniu określonych wymogów.

Zgodnie z przywołanym przepisem ustawodawca zwalnia od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. wstępnych (czyli m.in. rodziców), w przypadku darowizny pieniężnej niemającej formy aktu notarialnego, jeżeli:

1) zgłoszą (rodzice jako obdarowani a więc podatnicy, nie Pan) nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego tj. spełnienia przyrzeczonego świadczenia;

2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zobacz też: Mieszkam w Niemczech spadek w Polsce podatek

Zgłoszenie SD-Z2 do urzędu skarbowego

Reasumując, darowizny należy dokonać np. przelewem z rachunku Pana jako darczyńcy na rachunek rodziców, którzy mają 6 miesięcy by złożyć zgłoszenie SD-Z2 (do którego dołączą wyciągi bankowe potwierdzające otrzymania środków od Pana), by uniknąć podatku od spadków i darowizn. Na marginesie wskażę, że nie istnieje limit wartości dla darowizny jako takiej, ani też limit wartości dla ww. zwolnienia.

Niestety umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisana w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. [Dz.U.2005.12.90] nie dotyczy podatku od spadków i darowizn. Z RFN nie łączy Polski żadna inna umowa, która mogłaby mieć tu zastosowanie, brak jest także umów z okresu międzywojennego lat 20 i 30 XX wieku (jak umowa pomiędzy Polską a Republiką Austriacką o zapobieżeniu dwukrotnemu pobieraniu podatku spadkowego, podpisana w Wiedniu 24 listopada 1926 r. czy też podobnej umowy z Królestwem Węgierskiem z 17 marca 1931 r. i Republiką Czeskosłowacką z 23 kwietnia 1925 r.).

Z tego powodu może powstać obowiązek podatkowy w RFN – nie jestem specjalistą w zakresie wewnętrznego prawa niemieckiego, niemniej jednak, o ile mi wiadomo – proszę nie traktować tego jako wiążącej opinii – również w prawie niemieckim istnieje zwolnienie dla darowizny na linii dziecko rodzice, z tym że limitowane kwotą (prawdopodobnie wielokrotnie wyższą niż planowana przez Pana darowizna). Co do tej kwestii należałoby się jednak upewnić w odpowiedniej instytucji niemieckiej.