Żądanie zaległych podatków przez urząd skarbowy

Zgodnie z art. 70 Ordynacji podatkowej, która stanowi zbiór ogólnych reguł dotyczących postępowania w sprawach wszelkich podatków, „zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku”.

Oznacza to, że w przypadku podatku VAT za grudzień 2007, który płatny był do dnia 25 stycznia 2008 roku, uległ on przedawnieniu 31 grudnia 2013 r. Wszelkie podatki za rok 2008 (z wyjątkiem grudniowych, płatnych w styczniu 2009 r.) przedawniły się z końcem 2013 r. Pozostałe przedawnią się w kolejnych latach.

Ordynacja podatkowa przewiduje jednak szereg okoliczności, które powodują, że termin przedawnienia zostaje przerwany lub ulega zawieszeniu.

Zgodnie z art. 70 §2 i następne Ordynacji podatkowej:

„Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

1) od dnia wydania decyzji, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 1 lub 2, do dnia terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej, ostatniej raty podatku lub ostatniej raty zaległości podatkowej;

2) od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, do dnia upływu przedłużonego terminu.

Bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego.

Bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny.

Bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu, z dniem:

1) wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, o którym podatnik został zawiadomiony, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania;

2) wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania;

3) wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

4) doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia, o którym mowa w art. 33d § 2, lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

5) doręczenia zawiadomienia o przystąpieniu do zabezpieczenia w przypadkach określonych w art. 32a § 3 i art. 35 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015, z późn. zm.).

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się, a po zawieszeniu biegnie dalej, od dnia następującego po dniu:

1) prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe;

2) doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności;

3) uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa;

4) wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu;

5) zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu”.

Jeśli w Pana przypadku zaistniała którakolwiek okoliczność wyżej wskazana (na przykład postępowanie o wykroczenie skarbowe lub zastosowanie już jakiegoś środka egzekucyjnego), to rzeczywiście organ skarbowy dochodzić zaległości sprzed 6 lat. Być może został przerwany bieg przedawnienia lub uległ on zawieszeniu na jakiś czas. Nie mam zbyt wielu informacji co do Pańskiej sytuacji, więc trudno mi odnieść się szczegółowo do problemu.

Jeśli chodzi o skuteczną egzekucję, to również trudno mi udzielić informacji ze względu na dość ogólne pytanie. W razie gdyby moje dalsze odpowiedzi nie satysfakcjonowały Pana, proszę o dokładniejsze pytanie, a ja uzupełnię swoją wypowiedź.

Łatwiej wyjaśnić, kiedy egzekucja jest bezskuteczna, stąd pozwolę sobie wyjaśnić tę kwestię, zwłaszcza że w dalszej części pytania wskazuje Pan na zajęcie konta, na którym nie ma środków. Według orzecznictwa bezskuteczność egzekucji to faktyczna niemożność zaspokojenia wierzyciela. Oceniana musi być ona każdorazowo i dowodzona wszelkimi środkami dowodowymi. Sam fakt, iż na zajęte konto nie wpływają żadne środki od wielu lat, nie świadczy o tym, że wierzyciel nie może być zaspokojony w drodze innego środka egzekucyjnego. Warto także wskazać, że stwierdzenie przez organ egzekucyjny, że w danym momencie zachodzi bezskuteczność egzekucji nie powoduje umorzenia długu. Wydanie postanowienia o umorzeniu egzekucji nie powoduje wygaśnięcia zaległego długu, a postępowanie egzekucyjne może zostać podjęte za każdym razem po pojawieniu się informacji o możliwości zaspokojenia wierzyciela.