Przystąpienie partnera do kredytu hipotecznego

Solidarne zobowiązanie za kredyt

Stosownie do art. 366 § 1 „kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników)”. W myśl natomiast § 2 tego przepisu „aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani”.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką można by mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

W sytuacji więc, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości czy też części zobowiązania solidarnego, nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

Spłata kredytu przez jednego dłużnika

Wskazać jednak należy, że stosownie do art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego, „jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników”.

W kontekście prawa podatkowego należy przeanalizować przepisy ustawy PIT oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Po pierwsze zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT „przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń”.

Z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

W kontekście powyższego wskazać więc należy, że zwolnienie z obowiązku zwrotu zadłużenia wynikającego np. z umowy kredytowej powoduje u osoby, wobec której nastąpiło takie zwolnienie, powstanie trwałego przyrostu majątkowego. Stanowi więc co do zasady zdarzenie powodujące powstanie przychodu podatkowego. Kwotę umorzonego kredytu należy traktować w takiej sytuacji jako inne nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, jak czytamy w piśmie z dnia 8.02.2013 r., wydanym przez: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, nr ITPB2/415-1023/12/TJ:

„W związku z powyższym stwierdzić należy, że spłata na rzecz banku całości zobowiązania wynikającego z zawartej umowy kredytu przez narzeczoną Wnioskodawcy i jej ojca - dłużników solidarnych również zobowiązanych z tytułu tej umowy, nie spowoduje w momencie jej dokonania powstania dla Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji nie występuje bowiem u Wnioskodawcy trwałe przysporzenie w majątku, a jedynie dochodzi do zmiany podmiotu, wobec którego pozostaje On zobowiązany w związku z wynikającą z umowy kredytowej wierzytelnością.”

Warto również zastanowić się, czy w opisanym przypadku mamy do czynienia z darowizną, która podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn po stronie osoby obdarowanej.

Jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 19.04.2018 r., nr 0111-KDIB2-2.4015.5.2018.2.MM, umowa kredytu stanowi odrębny od umowy darowizny stosunek zobowiązaniowy. Spłaty kredytu przez współkredytobiorcę, tj. dłużnika solidarnego z umowy kredytu, nie można zakwalifikować jako darowizny. Oznacza to, że powyższe nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Przystąpienie do długu nie generuje obowiązku podatkowe w zakresie podatku PCC (pismo z dnia 28.02.2020 r., wydane przez: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0111-KDIB2-3.4014.81.2019.3.MD )

Reasumując powyższe, jeżeli partner przystąpi do długu jako dłużnik solidarny i dokona spłaty, to tego rodzaju zdarzenie nie będzie generować dla Pani obowiązków podatkowych.