Kupno nieruchomości na firmę czy prywatnie, co bardziej korzystne?

Nabycie gruntu i w ramach prowadzonej działalności wzniesienie na tym gruncie budynku

Dla opisanego stanu faktycznego ustawodawca nie zostawia co do rozwiązań podstawowych możliwości optymalizacyjnych w działalności gospodarczej osoby fizycznej opodatkowanej podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Standardem więc jest tu nabycie gruntu, wprowadzenie jako środka trwałego i w ramach prowadzonej działalności wzniesienie na tym gruncie budynku.

Zobacz też: Zakup nieruchomości na firmę od osoby fizycznej

Czy grunt podlega amortyzacji?

Amortyzacji nie będzie podlegał grunt (grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów są wyłączone z amortyzacji na mocy art. 22c pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Dz.U.2012.361 j.t. ze zm.); natomiast budowle i budynki amortyzacji podlegają, ale muszą (co do zasady) stanowić własność lub współwłasność podatnika, być nabyte lub wytworzone we własnym zakresie oraz – co tu istotne – kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania. Zatem wydatki na wzniesienie budynku (koszt budowy) w pewnym uproszczeniu trafią w koszty Pana działalności nie jednorazowo, bezpośrednio, a w postaci odpisu amortyzacyjnego dokonywanego w dłuższym czasie (podstawowa stawka amortyzacyjna dla budynków niemieszkalnych to 2,5% rocznie, a dla budynków mieszkalnych 1,5%).

Przeczytaj też: Zakup działki na firmę

Budowa budynku dla wykorzystania w działalności gospodarczej 

Zakładam oczywiście, że budynek buduje Pan dla jego wykorzystania w działalności gospodarczej, a nie na sprzedaż. W przypadku budowy „na sprzedaż” jest możliwość zaliczania wydatków do kosztów bezpośrednio, ale jedynie przy stosowaniu dla całej działalności metody kasowej. Jak słusznie analizuje T. Szczupaczyński-Dotryw:

„Jeżeli podatnik prowadzi księgę podatkową metodą kasową (uproszczoną), koszty potrąca w momencie poniesienia, którym jest data na dokumencie źródłowym, np. na fakturze – wynika to z art. 22 ust. 6b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f. Przy metodzie memoriałowej zasadę tę stosuje się wyłącznie w odniesieniu do kosztów pośrednich (niezwiązanych z konkretnymi przychodami). Koszty bezpośrednie księgowane są w okresie, kiedy osiągnięto odpowiadające im przychody. A zatem możliwość »zawieszenia« ewidencjonowania kosztów związanych z budową budynku przeznaczonego na sprzedaż do czasu jego zbycia istniałaby jedynie przy metodzie memoriałowej. (…) Jeżeli wybudowany budynek zostanie ostatecznie przeznaczony na własne potrzeby podatnika, powstanie konieczność korekty poniesionych kosztów. Korekty tej podatnik powinien dokonać w dacie przekazania składnika majątku na potrzeby prywatne” [Lex, QA 549844].

Wykorzystanie wybudowanej nieruchomości w działalności a podatek VAT

Odnośnie podatku od towarów i usług, w mojej ocenie, oczywiście biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, podatkowo najkorzystniej byłoby wykorzystywać całość nieruchomości do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, albowiem w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi czynnemu VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Innymi słowy od całości wydatków odliczy Pan podatek VAT, jeśli całość nieruchomości będzie później wykorzystywana w działalności do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
2. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535