Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Mam wspólne konto z moją ciocią (siostrą mojej mamy), która jest w podeszłym wieku i schorowana. Ciocia sprzedała mieszkanie i pieniądze wpłynęły na nasze wspólne konto. Na to konto wpływa również jej emerytura. Ciocia ze względu na swój wiek (ponad 80 lat) wprowadziła się do mnie, zameldowałam ją u siebie. Pieniądze ze sprzedaży przeznaczyła na nasze wspólne wydatki. Wielokrotnie zlecała mi przelanie na moje prywatne konto pieniędzy, aby łatwiej było mi robić zakupy dla nas i na potrzeby naszej rodziny (nie wzięłam z banku karty do wspólnego konta). Niestety, ciocia jest w śpiączce, rokowania są złe. Na koncie niewiele zostało, a ja zaczęłam mieć obawy, czy nie powinnam zapłacić podatku od darowizny. Nie mam jak udokumentować, że pieniądze, które przelałam na moje konto przeznaczone były na wspólne wydatki domowe w tym remontowe. Dodam, że nie wpłacałam pieniędzy na konto wspólne. Pieniądze były przekazywane z konta wspólnego (cioci i mojego) na moje indywidualne w okresie ostatniego półrocza. Jak to wygląda od strony podatkowej?
Skoro miała Pani wspólne konto z ciocią, to co do zasady obie mogłyście dysponować środkami na nim się znajdującymi. To więc, że ciocia, gdy była o siłach, coś z niego wypłacała i dawała Pani do rąk własnych nie jest żadnym problemem i nie wywołuje żadnych skutków podatkowych.
Co zaś się tyczy przelewów z konta wspólnego Pani i cioci na Pani konto osobiste, wskazuję, że jest to problem nierozwiązany w prawie od wielu lat i absorbujący wielu obywateli. Co do zasady bowiem, sam przelew z konta wspólnego na osobiste nie powoduje konieczności opodatkowania takiej czynności. Dopiero przelew, który jest powiązany z konkretną podstawą jego dokonania może generować obowiązek podatkowy. Aby fiskus mógł uznać, że przelew z konta wspólnego na Pani konto osobiste jest darowizną, musielibyśmy mieć wolę obu stron na to, aby to przekazanie było darowizną wyrażoną w umowie lub w tytule przelewu. Jeśli nie ma żadnego tytułu przelewu (bo gdyby był: „na opłaty”, „na jedzenie”) to w ogóle nie ma problemu), to w przeważającej większości fiskus uznaje, że takie przelewy oznaczają zgodę właściciela rachunku, z którego przelew wychodzi, na dysponowanie tymi środkami przez właściciela rachunku, na który przelew przychodzi, który może nimi swobodnie dysponować. Musi Pani bowiem mieć na uwadze, że każdy właściciel (współwłaściciel) rachunku bankowego ma prawo do tego, aby rozporządzać w sposób przez siebie wybrany środkami zgromadzonymi na rachunku prowadzonym dla niego przez bank.
Potwierdził to zresztą sam Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. II FSK 1722/10). A zatem, że wówczas dochodzi do tzw. umowy depozytu nieprawidłowego. Taka umowa zaś podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), który wynosi 2% od wartości tego depozytu (przelewu), ale stawka ta wzrasta do 20%, jeżeli dopiero przed organem podatkowym w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub kontroli celno-skarbowej podatnik powoła się na fakt zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego, a do tego czasu należny podatek od tych czynności nie został zapłacony. Biorący czyjeś pieniądze, jako podatnicy, mają więc obowiązek bez wezwania organu podatkowego złożyć stosowną deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych na formularzu PCC-3 oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Oczywiście lepiej zapłacić późno niż wcale i wraz z deklaracją opóźnioną zapłacić i od razu wnieść czynny żal, czyli pismo, w którym przepraszamy, wyjaśniamy zwłokę (np. liczne obowiązki, pandemia itp.).
Podsumowując, jeżeli wolą (przyczyną) dla dokonania przelewu środków z jednego rachunku wspólnego na drugi osobisty była chęć wzbogacenia Pani kosztem majątku cioci, to wówczas była to darowizna i należało ją w terminie 6 miesięcy zgłosić do US na formularzu SD-Z2 i zapłacić podatek.
Jeżeli natomiast przyczyna była inna, tj. opłaty, zakupy itp., czyli gdy przelane środki zostały przeznaczone na bieżące potrzeby cioci i Pani, które to przecież wspólnie prowadziłyście gospodarstwo domowe, bowiem razem mieszkałyście, to nie możemy uznać takiej czynności za darowiznę, a co najwyżej za depozyt, przy czym z uwagi na to, że konto było wspólne, tj. i Pani, i cioci oraz Panie mieszkałyście razem, to taki przelew nie powinien co do zasady wywołać obowiązku zapłaty PCC, bowiem wydatkowała Pani przelane kwoty wyłącznie po to, aby zaspokajać Pań podstawowe potrzeby życiowe. Jeśli jednak była przelana jakaś duża kwota, to co do niej może pojawić się zarzut nieopodatkowania depozytu, zatem wówczas z ostrożności można uiścić podatek PCC 2%, przy czym z uwagi, że jest już po terminie, należałoby złożyć równocześnie czynny żal.
Przekazywanie środków z wspólnego konta na konto osobiste może nie generować obowiązku podatkowego, o ile jest związane z bieżącymi wydatkami na wspólne gospodarstwo domowe. Kluczowe jest jednak udokumentowanie celu przelewów oraz unikanie dużych kwot bez odpowiedniego uzasadnienia, aby nie zostały one uznane za darowiznę. W przypadku wątpliwości warto rozważyć zgłoszenie przelewów i ewentualne uregulowanie podatku.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism prawnych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb klienta. Nasze usługi zapewniają wsparcie w rozwiązywaniu problemów prawnych w komfortowej formie, bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - Dz.U. 2000 nr 86 poz. 959
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 czerwca 2011 r. sygn. II FSK 1722/10
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika
