Zmiana sposobu opodatkowania jednoosobowej działalności gospodarczej

Wspólne opodatkowanie dochodów

Co do zasady z wnioskiem o wspólne opodatkowanie dochodów mogą wystąpić małżonkowie, jeżeli spełnią łącznie następujące warunki: oboje podlegają nieograniczonemu obowiązku podatkowemu, przez cały rok podatkowy pozostają w związku małżeńskim i istnieje między nimi wspólność majątkowa małżeńska, żaden z małżonków nie prowadzi działalności gospodarczej opodatkowanej zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub podatkiem liniowym, a ponadto nie mogą mieć do nich zastosowania przepisy ustawy o podatku tonażowym oraz ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 8 lutego 2022 r. (nr 0113-KDIPT2-1.4011.1031.2021.2.MAP) uznał, że „małżonkowie nie mają możliwości preferencyjnego opodatkowania swoich dochodów w sytuacji m.in., gdy chociażby do jednego z nich mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym”. Jedynie likwidacja działalności bądź dokonanie wyboru innej formy opodatkowania, skutkuje tym, że przedsiębiorca przestaje być objęty przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Opodatkowanie w formie ryczałtu a wspólne rozliczenie

Dlatego „już samo podleganie przez małżonkę podatnika przepisom ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, o czym przesądza wybór tej formy opodatkowania, pozbawia oboje małżonków możliwości wspólnego opodatkowania dochodów uzyskanych w analizowanym okresie” (wyrok NSA z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1940/08). Nadto „dla realizacji przepisu art. 6 ust. 8 u.p.d.o.f. nie ma znaczenia, czy podatnik osiągnął przychód. Samo już podleganie przez podatniczkę przepisom ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym pozbawia oboje małżonków możliwości wspólnego rozliczenia. Pamiętać bowiem należy, że fakt osiągnięcia przychodów albo ich brak nie ma wpływu na zastosowanie art. 6 ust. 8 u.p.d.o.f.” (wyrok NSA z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 155/09).

Nadto zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o zastosowaniu opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określonego w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym”.

Należy tu zwrócić uwagę na art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który pozwala na opodatkowanie na zasadach ogólnych lub liniowo, chyba że podatnik złoży oświadczenie o opodatkowaniu ryczałtem. W efekcie, by wrócić do zasad ogólnych, należałoby złożyć nie tyle oświadczenie o wyborze zasad ogólnych, ile o rezygnacji z podatku liniowego lub ryczałtu (art. 9a ust. 2a i 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania podatkiem ryczałtowym

W mojej ocenie, jeżeli nie osiągnął Pan jeszcze przychodu, należałoby złożyć oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania podatkiem ryczałtowym i wówczas może zostałby objęty Pan opodatkowaniem na zasadach ogólnych. Natomiast po nowym roku, w terminie do 20 lutego 2023 r., będzie musiał Pan zmienić formę opodatkowania na ryczałt.

Zalecam Panu udać się do urzędu skarbowego, by to skonsultować, ponieważ fiskus na terenie całej Polski ma zawsze różne stanowiska w danej kwestii i to jest w tym wszystkim najgorsze. Nie zagwarantuję, że fiskus podzieli moje zdanie, ponieważ ta kwestia prawnie nie jest rozstrzygnięta. Ewentualnie proponuję wystąpić o indywidualną interpretację podatkową, ale na tę czeka się aż do 3 miesięcy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1940/08
3. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 155/09