Mienie przesiedleńcze a zwolnienie z akcyzy za samochód

Przemieszczenie samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju

Przemieszczenie wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju jest, na gruncie podatku akcyzowego, nabyciem wewnątrzwspólnotowym. Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. 2017 r., poz. 43 t.j. ze zm.) określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, organizację obrotu wyrobami akcyzowymi, a także oznaczanie znakami akcyzy. W przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest zarówno import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, jak i nabycie wewnątrzwspólnotowe samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Samochody osobowe - opodatkowanie akcyzą

Ponadto przedmiotem opodatkowania akcyzą jest pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym:

a) wyprodukowanego na terytorium kraju,

b) od którego nie została zapłacona akcyza z tytułu czynności, o których mowa w pkt 1 albo 2.

Od 1 marca 2017 r. w przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest również sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju, następująca po sprzedaży, o której mowa powyżej, jeżeli wcześniej akcyza nie została zapłacona w należnej wysokości, a w wyniku kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo postępowania podatkowego nie ustalono, że podatek został zapłacony.

Od 1 września 2010 r. za samochody osobowe uznajemy: pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem pojazdów samochodowych i pozostałych pojazdów, które nie wymagają rejestracji zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.

Stawka akcyzy na samochody osobowe wynosi zgodnie z art. 105 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. 2014 r., poz. 752 ze zm.):

1. 18,6% podstawy opodatkowania – dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 centymetrów sześciennych;
2. 3,1% podstawy opodatkowania – dla pozostałych samochodów osobowych.

Zwolnienie dla mienia przesiedleńczego

Ze zwolnienia dla mienia przesiedleńczego może korzystać samochód osobowy przywożony m.in. z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju przez osobę fizyczną przebywającą na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 110 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym zwalnia się od akcyzy samochód osobowy przywożony przez osobę fizyczną przybywającą na terytorium kraju na pobyt stały lub powracającą z czasowego pobytu z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1) samochód osobowy jest przeznaczony do użytku osobistego tej osoby;

2) samochód osobowy służył do użytku osobistego tej osoby w miejscu poprzedniego jej pobytu w państwie członkowskim Unii Europejskiej przez okres co najmniej 6 miesięcy przed zmianą miejsca pobytu;

3) osoba ta przedstawi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego dowód potwierdzający spełnienie warunku, o którym mowa w pkt 2;

4) samochód osobowy nie zostanie sprzedany, wynajęty lub w jakikolwiek inny sposób oddany do użytku osobie trzeciej przez okres 12 miesięcy, licząc od dnia jego przywozu na terytorium kraju;

5) samochód osobowy został nabyty lub wprowadzony do obrotu zgodnie z przepisami dotyczącymi opodatkowania obowiązującymi w państwie członkowskim Unii Europejskiej, w którym osoba fizyczna miała miejsce zamieszkania, a przy wywozie nie zastosowano zwolnienia od akcyzy lub zwrotu podatku.

Przywóz samochodu zwolnionego od akcyzy a określenie miejsca stałego pobytu

Trzeba pamiętać, iż w przypadku przywozu, o którym mowa powyżej, z terytorium państwa członkowskiego samochód osobowy jest zwolniony od akcyzy, jeżeli został przywieziony przed upływem 12 miesięcy od dnia osiedlenia się osoby fizycznej na terytorium kraju.

Po spełnieniu warunków właściwy naczelnik urzędu skarbowego wydaje zaświadczenie stwierdzające zwolnienie od akcyzy.

Dodam, że na mocy art. 110 ust. 8 ww. ustawy za miejsce stałego pobytu uznaje się miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa przez co najmniej 185 dni w roku kalendarzowym ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe. W przypadku osoby niezwiązanej z tym miejscem zawodowo na osobiste powiązania wskazuje istnienie ścisłych więzi pomiędzy tą osobą a miejscem, w którym mieszka. Jednakże za miejsce stałego pobytu osoby związanej zawodowo z miejscem innym niż miejsce powiązań osobistych, i z tego względu przebywającej na zmianę w różnych miejscach na terytoriach dwóch lub więcej państw członkowskich Unii Europejskiej, uznaje się miejsce, z którym jest związana osobiście, pod warunkiem że regularnie tam powraca. Ten ostatni warunek nie musi być spełniony, jeśli osoba mieszka na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej w celu wypełnienia zadania w określonym czasie. Studia wyższe bądź nauka w szkole poza miejscem stałego pobytu nie stanowią zmiany miejsca stałego pobytu.

Reasumując, nie może być mowy o zwolnieniu, jeśli nie jest ono związane z „powrotem” do kraju. Kolokwialne określenie „mienie przesiedleńcze” odpowiada właśnie charakterowi tej instytucji, musi wiązać się z „przesiedleniem”. Częste wracanie na terytorium Polski z pracy w Wielkiej Brytanii w mojej ocenie nie wypełnia przesłanki stałego pobytu w Polsce. Można jednak skorzystać ze zwolnienia, pracując poza granicami Polski. W Polsce bowiem będzie się mieć miejsce stałego pobytu, jeśli tu przebywa się przez co najmniej 185 dni i wiąże się to z więzami osobistymi i zawodowym; w przypadku więzów osobistych z Polską i zawodowych z Wielką Brytanią miejscem stałego pobytu będzie Polska, pod warunkiem regularnego powracania i posiadania tu tzw. więzi osobistych mocniejszych niż z Wielką Brytanią.

Na koniec dodam, że w mojej ocenie stałe zameldowanie czy nieruchomość nie rozstrzygają, ani nie dowodzą bezpośrednio związków z danym krajem. Ponadto nie są to więzi osobiste, a raczej formalne i majątkowe.