Brak zgłoszenia w terminie 6 miesięcy nieruchomości spadkowej do urzędu skarbowego

Opinia sporządzona w oparciu o przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 86).

Zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 wskazanej ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych (m.in. dzieci zmarłego), wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego – w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Zatem warunkiem zwolnienia jest dokonanie terminowego zgłoszenia właściwemu organowi podatkowemu (formularz SD-Z2). Skutkiem niedopełnienia warunków zwolnienia jest niemożliwość skorzystania ze zwolnienia. W konsekwencji organ podatkowy będzie domagał się złożenia formularzy SD-3 i wymierzy podatek w drodze decyzji.

Niestety dla podatników przyjmuje się powszechnie, że powyższy 6-miesięczny termin złożenia zgłoszenia jest tak zwanym terminem prawa materialnego. Oznacza to, że nie podlega on przywróceniu (tak jak terminy procesowe). Z pewnością również żadne argumenty, jak brak pouczenia przez sąd etc., nie uzasadniają uchybieniu terminowi.

Właściwie jedyna okoliczność, która uzasadnia późniejsze złożenie zgłoszenia SD-Z2, wskazana jest w art. 4a ust. 2 wskazanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

Zatem Ci z Państwa, którzy wykażą, że nie wiedzieli, że zostało wydane postanowienie sądu, tudzież że się uprawomocniło, i dowiedzieli się o tym później oraz od tego dowiedzenia się nie upłynęło jeszcze 6 miesięcy – powinni złożyć zgłoszenie SD-Z2. Powodzenie tego działania zależy od wielu okoliczności faktycznych (np. ile czasu minęło od rozprawy – jeśli kilka lat, to nieprawdopodobne jest, żeby nie wiedzieli Państwo o zakończeniu sprawy).

Na marginesie należy zauważyć, że tzw. czynny żal nie ma żadnego znaczenia dla możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku. Miałby ewentualnie znaczenie z punktu widzenia odpowiedzialności karnej skarbowej za niezłożenie zeznania SD-3, ale ponieważ organ już wie o sprawie, to składanie czynnego żalu jest bezcelowe.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>