Autor: Marcin Sądej
Sprawa dotyczy zakupu mieszkania z dochodów z prostytucji. Jakie istnieje ryzyko, że urząd skarbowy zapuka do moich drzwi, jeśli kupię mieszkanie za np. 500 tysięcy zł, z czego 100 tysięcy mam udokumentowane a reszta to pieniądze z nierządu? Jak udowodnić prostytucję, czy wystarczą pieczątki w paszporcie?
W zakresie dochodu uzyskiwanego z nierządu należy w pierwszej kolejności wskazać na art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT, zgodnie z którym przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Prawo podatkowe nie wyjaśnia czym są czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, należy więc w tym względzie odnieść się do przepisów Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 58 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.
W myśl natomiast art. 58 § 2 Kodeksu cywilnego, nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
W związku z powyższym, przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie mogą być zachowania, które ze swej istoty są sprzeczne z prawami przyrody, ustawą lub zasadami współżycia społecznego i w konsekwencji w ogóle nie mogą być określone w treści ważnej i wywołującej zamierzone skutki umowy. Są to czynności, które w żadnych okolicznościach i warunkach, jakie przepisy prawa przewidują dla zawarcia wolnej od wad umowy, nie mogą być przedmiotem stosunku cywilnoprawnego, nawet hipotetycznie. Tylko przychody wynikające z zachowań, które w żadnych okolicznościach nie mogą być zaakceptowane przez obowiązujący porządek prawny zostały wyłączone przez ustawodawcę spod działania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.
W świetle powyższego należy wskazać, że nierząd spełnia powyższą definicję. Tym samym nie może również podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co wynika z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji przychody z uprawiania nierządu nie podlegają opodatkowaniu (tak też Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 13 kwietnia 2015 r., sygn. IBPBII/1/4511-86/15/ASz.).
Proszę jednak pamiętać, że urząd skarbowy może wymagać udowodnienia, iż uzyskane przychody faktycznie pochodziły z nierządu. Przykładowo, jak stwierdził NSA w wyroku II FSK 1301/08: „Twierdzenia samej podatniczki zasadnie uznano za niewiarygodne, gdyż opierają się wyłącznie na jej oświadczeniu, które ma niską wartość dowodową z uwagi na nieprzedstawienie jakichkolwiek dowodów je popierających i potwierdzających osiągnięcie przychodów we wskazywanej wysokości”.
Ponadto w wyroku WSA w Olsztynie I SA/Ol 637/07: „W stosunku do dochodów z prostytucji organ odwoławczy wskazał, że podatniczka poza twierdzeniem o trudnieniu się nierządem i ogólnymi informacjami odnośnie przykładowych miejsc świadczonych usług nie przedstawiła żadnych dowodów na tą okoliczność”.
Jeżeli organ podatkowy rozpocznie postępowanie w stosunku do Pani, będzie Pani musiała uprawdopodobnić, że uzyskane pieniądze pochodziły z nierządu. Jeżeli przedstawi Pani wystarczające dowody, uzyskany dochód nie będzie podlegał opodatkowaniu. Jeśli jednak organ uzna, że dochód nie pochodził z nierządu, lecz z innych nieujawnionych źródeł może zastosować stawkę sankcyjną w wysokości aż 75%.
Co do samej kwestii udowodnienia ciężko wskazać na jednoznaczne dowody, ponieważ każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie. Myślę, że same pieczątki w paszporcie mogą nie wystarczyć do wykazania, że dochód pochodzi z nierządu. W sprawach podatkowych przewijają się takie dochody jak: oświadczenia klientów, link do konta internetowego, lista klientów, wskazanie miejsc świadczenia usług.
Proszę pamiętać, że wszystkie powyższe kroki podejmuje Pani wyłącznie w momencie wszczęcia postępowania przez urząd skarbowy. Nie ma Pani obowiązku wychodzenia z inicjatywą w tym zakresie.
Anna z Warszawy
Anna, 34-letnia kobieta pracująca od kilku lat jako niezależna prostytutka, uzbierała na przestrzeni pięciu lat około 400 tysięcy złotych. 100 tysięcy miała z legalnych zleceń copywriterskich, które udokumentowała fakturami. Reszta pochodziła z usług towarzyskich, które świadczyła głównie w Niemczech. Przy zakupie mieszkania urząd skarbowy zainteresował się rozbieżnością w jej dochodach. Anna przedstawiła historię podróży z paszportu, zeznania dwóch klientów i printscreeny z portalu, na którym się ogłaszała. Urząd nie opodatkował jej, ale szczegółowo zweryfikował dowody.
Marta z Gdyni
Marta, 28 lat, zarobiła znaczne pieniądze, pracując jako ekskluzywna dziewczyna do towarzystwa za granicą. Po powrocie do Polski kupiła mieszkanie za 600 tysięcy złotych, z czego tylko 120 tysięcy mogła wykazać jako oficjalne dochody z pracy kelnerki w Holandii. Skarbówka wszczęła postępowanie i zakwestionowała legalność źródła pozostałej kwoty. Marta przedstawiła listę kontaktów, korespondencję z klientami i dane konta, na które wpływały płatności. Organ ostatecznie uznał, że środki nie pochodzą z pracy najemnej i zaliczył je do dochodów z nieujawnionych źródeł, nakładając 75% sankcyjną stawkę podatku.
Justyna z Krakowa
Justyna przez kilka lat pracowała jako prostytutka w Czechach. Po powrocie kupiła mieszkanie za 450 tysięcy złotych. Część gotówki trzymała w domu, część na koncie walutowym. Po zgłoszeniu aktu notarialnego urząd skarbowy poprosił o wyjaśnienie źródła funduszy. Justyna powołała się na interpretację indywidualną dotyczącą nierządu i przedstawiła m.in. historię lotów, wynajmy apartamentów na czas pracy i wiadomości z klientami. Urząd umorzył postępowanie, nie dopatrując się podstaw do opodatkowania tych środków.
Zakup mieszkania za pieniądze pochodzące z nierządu to sytuacja, która – choć niecodzienna – nie jest całkowicie pozbawiona podstaw prawnych. Dochody z prostytucji, jako czynności niebędącej przedmiotem prawnie skutecznej umowy, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednak brak obowiązku podatkowego nie zwalnia z konieczności udowodnienia źródła tych środków, jeśli urząd skarbowy rozpocznie postępowanie. Wówczas to na podatniku spoczywa ciężar przedstawienia wiarygodnych dowodów, że pieniądze rzeczywiście pochodzą z nierządu. Same oświadczenia mogą nie wystarczyć – liczą się konkretne dokumenty, wiadomości, zeznania, czy potwierdzenia podróży. Bez przekonującego materiału dowodowego urząd może uznać środki za dochód z nieujawnionego źródła i zastosować dotkliwą, sankcyjną stawkę podatku.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące legalności swoich dochodów, planujesz większy zakup lub obawiasz się reakcji urzędu skarbowego – skorzystaj z naszej pomocy. Oferujemy szybkie i dyskretne porady prawne online, dostosowane do Twojej sytuacji. Nasz zespół prawników pomoże Ci ocenić ryzyko, przygotować niezbędne dokumenty i odpowiednio zareagować na działania organów podatkowych. Zadaj pytanie, opisz swoją sprawę i uzyskaj profesjonalną odpowiedź bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika