Autor: Marcin Sądej
Udzieliłam synowi pożyczki w wysokości 60 000 zł. Pan w banku doradził mi, żeby wpisać to jako pożyczkę, a nie darowiznę, bo wtedy nie trzeba informować urzędu skarbowego. Przez przypadek dowiedziałam się, że przy pożyczce trzeba powiadomić urząd skarbowy w ciągu 14 dni. Niestety od czasu pożyczki minęło już 6 miesięcy. Czy jeśli syn dopiero teraz zgłosi pożyczkę to poniesie karę?
Pożyczka stanowi czynność prawną, która podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wśród przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych znajdują się również regulacje mówiące o zwolnieniu pewnych pożyczek od podatku. W tym miejscu pragnę wskazać na treść art. 9 ust. 10 lit. b ustawy PCC, który wskazuje, że zwalnia się całkowicie od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między członkami najbliższej rodziny, pod warunkiem:
– złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, z wyłączeniem przypadku, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego,
– udokumentowania otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę dowodem przekazania na jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, lub przekazem pocztowym.
Członkami najbliższej rodziny są małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha. Wszystkie te osoby mogą korzystać również ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 ust. 10 lit. b ustawy PCC.
Omawiane zwolnienie ma zastosowanie, jeśli spełnione są łącznie dwa warunki, tj. pod warunkiem:
1) Złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, tj. od dnia zawarcia umowy pożyczki.
Obowiązek złożenia deklaracji PCC-3 dotyczy pożyczkobiorców. Właściwym organem podatkowym w przypadku umów pożyczek jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania pożyczkobiorcy.
2) Udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Aby możliwe było korzystanie z omawianego zwolnienia konieczne jest przekazanie pożyczonych pieniędzy za pośrednictwem rachunku pożyczkobiorcy lub poczty.
Niestety pracownik banku udzielił Pani złej porady. Aby taka pożyczka była zwolniona od podatku musiała zostać w ciągu 14 dni zgłoszona do urzędu skarbowego. Przekroczenie tego terminu powoduje, że obecnie pożyczka będzie opodatkowana stawką podatku w wysokości 2%. Podatek będzie wymierzony od nadwyżki ponad kwotę wolną, która wynosi 9637 zł.
Pocieszającą wiadomością może być fakt, że nie są naliczane w tym przypadku odsetki za zwłokę. Wysokość podatku jest wymierzana bowiem w formie decyzji. Podatek jest płatny w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Dopiero w przypadku braku zapłaty podatku odsetki od zaległości biegną po tych 14 dniach.
Joanna pożyczyła swojemu synowi 50 000 zł na wkład własny do zakupu mieszkania. Wpłaciła mu pieniądze przelewem i uznali, że nie trzeba nic zgłaszać, bo „to przecież rodzina”. Po pół roku syn chciał uporządkować sprawy podatkowe, ale okazało się, że przekroczył termin 14 dni na zgłoszenie i musi zapłacić 2% podatku od nadwyżki ponad 9637 zł.
Pan Marek udzielił córce pożyczki 20 000 zł na rozwój działalności gospodarczej. Wszystko spisali w umowie, przelew poszedł z konta na konto, ale zapomnieli o zgłoszeniu do urzędu skarbowego. Dopiero kontrola podatkowa po dwóch latach ujawniła brak deklaracji. Córka musiała zapłacić podatek, choć mogłaby skorzystać ze zwolnienia, gdyby tylko zgłosiła sprawę na czas.
Pani Teresa chciała pomóc swojemu wnukowi i przekazała mu 10 000 zł w gotówce na zakup komputera. Po kilku miesiącach przeczytała w internecie, że przy pożyczce trzeba złożyć deklarację PCC-3. Wnuk nie miał dowodu przekazania środków, więc nie tylko nie skorzystał ze zwolnienia, ale też musiał zapłacić podatek i wykazać całość jako pożyczkę nieudokumentowaną przelewem.
Pożyczki udzielane członkom najbliższej rodziny mogą być zwolnione z podatku, jednak warunkiem skorzystania z tego zwolnienia jest złożenie deklaracji PCC-3 w urzędzie skarbowym w ciągu 14 dni od zawarcia umowy oraz przekazanie pieniędzy przelewem lub przekazem pocztowym. Brak dopełnienia tych formalności skutkuje koniecznością zapłaty 2% podatku od nadwyżki ponad kwotę wolną. Warto więc pamiętać, że nawet w relacjach rodzinnych obowiązują konkretne przepisy podatkowe, a ich niedochowanie może wiązać się z dodatkowymi kosztami i formalnościami.
Potrzebujesz pomocy w sprawach podatkowych, umowach cywilnych lub innych kwestiach prawnych? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online — szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Nasi prawnicy odpowiedzą na Twoje pytania, pomogą przygotować dokumenty i doradzą, jak najlepiej zabezpieczyć Twoje interesy. Wystarczy opisać problem, a my zajmiemy się resztą.
1. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - Dz.U. 2000 nr 86 poz. 959
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika