Prawidłowe rozliczenie zysku osiągniętego na sprzedaży walut

Autor: Adam Nowak

Dokonałem kilkukrotnie zakupu waluty USD w roku 2021 i 2022 w kantorze bankowym online. W 2022 r. sprzedałem całą ilość USD z zyskiem kursowym. Chcę rozliczyć się z urzędem skarbowym, ale nie wiem, jak to prawidłowo zrobić. Czy mogę do kosztów uzyskania przychodu w 2022 zaliczyć koszty nabycia waluty tylko w 2022 czy też razem z kosztem z 2021?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Prawidłowe rozliczenie zysku osiągniętego na sprzedaży walut

Przychody z wymiany walut jako z „innych źródeł”

Przychody z tytułu wymiany walut – jeżeli działalność nie jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej – są kwalifikowane do przychód z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT). Potwierdza to m.in. pismo z dnia 26.07.2012 r. wydane przez Izbę Skarbową w Katowicach, IBPBII/2/415-638/12/AK:

„Wnioskodawczyni będzie dokonywała wyłącznie transakcji kupna i sprzedaży waluty jednak nie w kantorze czy banku a w »internetowym kantorze w«, który pozwala wymieniać waluty między zarejestrowanymi użytkownikami. Transakcje zawierane przez wnioskodawczynię tak naprawdę nie różnią się więc w swej istocie od transakcji zawieranych w kantorze lub banku, różnica polega na tym, że zamiast kantoru lub banku występuje inna osoba, która złożyła ofertę zbieżną z ofertą wnioskodawczyni. Transakcja o tych cechach mogłaby zostać przeprowadzona poza serwisem „w” i byłaby bezspornie uznawana za zwykłą sprzedaż i kupno walut od konkretnych podmiotów.

W związku z wymianą waluty wnioskodawczyni osiąga przychód z tytułu różnicy na cenie jej zakupu i sprzedaży. W efekcie, przychód taki powinien być traktowany jako przychód z innych źródeł, analogicznie jak przychód z tytułu zakupu i sprzedaży waluty w banku bądź kantorze."

Przychód w powyższym zakresie powstaje w momencie uzyskania środków uzyskanych na każdej zawartej transakcji wymiany walut. W momencie takiego dopisania do rachunku w serwisie zostaną te środki postawione do dyspozycji i zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT w momencie pozostawienia środków do dyspozycji powstaje przychód – tylko od podatnika zależy, kiedy złoży dyspozycję wypłaty, aby otrzymać je na rachunek bankowy.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 ustawy PIT – dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Dochód ten podlega wykazaniu w rocznym zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, według ustalonego wzoru (PIT-36).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Opodatkowany dochód z transakcji wymiany walut

Jak zostało wskazane powyżej, dochód z transakcji wymiany walut należy zakwalifikować do dochodów z innych źródeł, który podlega rozliczeniu na zasadzie samoopodatkowania. Oznacza to, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik bez pośrednictwa płatnika jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, składanym do końca kwietnia roku następnego po roku podatkowym (PIT-36), wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z tytułu wymiany walut i obliczyć należny podatek dochodowy.

Przeliczania uzyskanego w walutach obcych przychodu oraz poniesionych w walutach obcych kosztów uzyskania przychodu należy dokonywać na podstawie art. 11a ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Bank z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Natomiast ewentualne koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Bank z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy PIT w opisanym przypadku opodatkowaniu podlega dochód, czyli różnica pomiędzy przychodem a kosztem. Przychód powstaje w dacie uzyskania środków. To oznacza, że koszt podlega rozliczeniu w dacie uzyskania przychodu, ponieważ wzajemne zestawienie przychodu oraz kosztu daje rezultat w postaci dochodu osiągniętego w danym roku.

W konsekwencji, jeżeli sprzedaż waluty nastąpiła w 2022 roku, ale waluta ta została zakupiona zarówno w 2022, jak i w 2021 roku, to w rozliczeniu za 2022 roku jako koszt można uznać zarówno wydatek z 2021, jak i wydatek z 2022 roku, zatem całość będzie stanowić koszt.

Podsumowując: to rok uzyskania przychodu implikuje, kiedy podatnik może uwzględnić koszt (w którym rozliczeniu) jednakże nie ma ograniczenia, że muszą to być wydatki dokładnie z tego samego roku. Art. 9 ust. 2 ustawy PIT wskazuje jedynie, że musi to być koszt z tego samego źródła, a nie z tego samego roku podatkowego.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Pan Tomasz – inwestycja w dolary jako zabezpieczenie oszczędności

W 2021 roku pan Tomasz, obawiając się inflacji, zakupił 5 000 USD w internetowym kantorze bankowym. Kurs dolara wynosił wówczas 3,70 zł. W 2022 roku, gdy kurs wzrósł do 4,50 zł, postanowił sprzedać całość, uzyskując ponad 4 000 zł zysku. Początkowo planował wykazać tylko zakup z 2022 roku jako koszt, jednak po rozmowie z doradcą podatkowym dowiedział się, że może doliczyć również koszt z 2021 roku, ponieważ dochód rozliczany jest w roku uzyskania przychodu, niezależnie od tego, kiedy poniesiono koszt – o ile pochodzi z tego samego źródła.

 

Pani Elżbieta – regularne zakupy walut na wyjazdy zagraniczne

Pani Elżbieta co kilka miesięcy w latach 2021 i 2022 kupowała niewielkie ilości waluty USD, przygotowując się do wyjazdu do USA. Kiedy plany wyjazdu upadły, sprzedała wszystkie środki w grudniu 2022 roku z zyskiem kursowym. Myśląc, że może rozliczyć tylko te zakupy, które miały miejsce w 2022 roku, była zaskoczona, że do kosztów może zaliczyć również wcześniejsze transakcje z 2021 roku. Ostatecznie, w zeznaniu PIT-36 za 2022 rok ujęła całość kosztów z obu lat, co znacznie obniżyło podstawę opodatkowania.

 

Pan Krzysztof – spekulacja na kursie walutowym bez działalności gospodarczej

Pan Krzysztof nie prowadzi działalności gospodarczej, ale od lat obserwuje rynek walutowy i kupuje dolary w chwilach, gdy kurs spada. W 2021 roku kupił 10 000 USD po kursie 3,80 zł, a następnie w 2022 roku dokupił kolejne 5 000 USD po 4,10 zł. Gdy kurs osiągnął 4,60 zł, sprzedał całość. Wiedząc, że rozliczenia wymiany walut dokonuje się w kategorii „inne źródła”, ujął zarówno koszty z 2021, jak i 2022 roku, odpowiednio przeliczając je według średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego każdą transakcję. W efekcie, jego dochód do opodatkowania był precyzyjnie wyliczony, a rozliczenie zaakceptowane bez zastrzeżeń.

Podsumowanie

Rozliczenie zysku z wymiany walut dokonanej poza działalnością gospodarczą może budzić wątpliwości, zwłaszcza gdy zakup waluty nastąpił w różnych latach podatkowych. Kluczowe jest jednak to, że dochód rozliczany jest w roku, w którym uzyskano przychód ze sprzedaży, a koszty jego uzyskania mogą pochodzić także z wcześniejszych lat – pod warunkiem, że są związane z tym samym źródłem przychodów. Prawidłowe przeliczenie kosztów i przychodu według kursów średnich NBP oraz ujęcie ich w zeznaniu PIT-36 pozwala uniknąć błędów i konsekwencji podatkowych. Warto zatem skrupulatnie gromadzić dokumenty z każdej transakcji i w razie wątpliwości skorzystać z porady doradcy podatkowego.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy w rozliczeniu dochodu z wymiany walut lub masz inne pytania podatkowe? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Doświadczeni prawnicy odpowiedzą na Twoje pytania, pomogą sporządzić wymagane dokumenty i wyjaśnią, jak prawidłowo rozliczyć się z urzędem skarbowym. Zaufaj specjalistom i zyskaj pewność, że Twoje finanse są w dobrych rękach.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Indywidualne Porady Prawne

Masz problem z podatkiem dochodowym?
Opisz swój problem i zadaj pytania.

(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem:

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

sluzebnosc.info

Szukamy prawnika »