Jaki podatek od emerytury z USA?

Przepisy regulujące kwestie rezydencji podatkowej

W pierwszej kolejności należy odnieść się do polskich przepisów regulujących kwestię rezydencji podatkowej. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1–1a ustawy PIT „osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Pobieranie emerytury z USA przez polskiego rezydenta

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym”.

Analiza powyższych przepisów wskazuje, że wystarczy spełnienie choćby jednego z powyższych warunków aby zostać uznanym za osobę mającą miejsce zamieszkania na terenie RP i co za tym idzie za osobę posiadającą polską rezydencję podatkową. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania.

Jak zakładam, będzie Pan miał status polskiego rezydenta podatkowego w myśl prawa polskiego, co oznacza, że będzie ciążył na Panu nieograniczony obowiązek podatkowy w stosunku do wszelkich dochodów osiąganych zarówno w Polsce, jak i w USA.

Trzeba jednak pamiętać, że zgodnie z art. 4a ustawy PIT polskie przepisy podatkowe stosuje się z uwzględnieniem zawartych umów międzynarodowych. W tym przypadku należy się odwołać do regulacji zawartych w Umowie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. – dalej umowa.

Opodatkowanie emerytury wpływającej ze Stanów Zjednoczonych

Umowa ta nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania emerytury. Oznacza to, że dochód ten podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, zgodnie z postanowieniami art. 5 umowy („Ogólne zasady opodatkowania”).

W myśl art. 5 ust. 1 ww. umowy „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie może być opodatkowana przez drugie Umawiające się Państwo z tytułu dochodu pochodzącego ze źródeł z tego drugiego Umawiającego się Państwa i tylko z tytułu takiego dochodu, zgodnie ze wszystkimi ograniczeniami zawartymi w niniejszej Umowie”.

Wynika z powyższego, że państwo źródła może nałożyć podatek na dochód rezydenta drugiego państwa, jeśli ten dochód powstaje w państwie źródła. Państwo rezydencji może zaś opodatkować przychody (dochody) swojego obywatela. W związku z powyższym – emerytury ze Stanów Zjednoczonych mogą być opodatkowane w tym państwie (u źródła); podlegają one również w Polsce (w państwie rezydencji podatnika).

W rzeczywistości do podwójnego opodatkowania nie dojdzie ponieważ zastosowanie znajdzie przewidziana w przepisach metoda unikania podwójnego opodatkowania. Zgodnie z art. 20 ust. 1 umowy, zgodnie z postanowieniami prawa polskiego i z zachowaniem przewidzianych w nim ograniczeń Polska zezwoli osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce na zaliczenie na poczet należnych w Polsce podatków odpowiednich kwot podatków, zapłaconych w Stanach Zjednoczonych. Z powyższego wynika zatem, że w odniesieniu do dochodów z emerytur uzyskiwanych ze Stanów Zjednoczonych stosuje się metodę zaliczenia (proporcjonalnego), która jest również przewidziana w art. 27 ust. 9 ustawy PIT.

Rozliczenie w Polsce emerytury z USA

W celu rozliczenia polski podatnik zobowiązany jest zatem do złożenia zeznania PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W zeznaniu tym wykazuje amerykańską emeryturę, którą opodatkowuje polskim podatkiem (18% lub 32%, jeżeli podstawa przekroczy 85 528 zł). Od tak obliczonego podatku można odjąć podatek od emerytury zapłacony w USA.

Z powyższych przepisów wynika, że Polska ma prawo opodatkować dochód z tytułu emerytury wypłacanej ze Stanów Zjednoczonych osobie mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Przy czym dochód z emerytury może być również opodatkowany w państwie, z którego jest wypłacany (w USA).

Potwierdza to interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17.07.2018 r., nr 0114-KDIP3-3.4011.302.2018.1.JM:

„Zatem, emerytury wypłacane ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, z wyjątkiem wskazanym w art. 19 ust. 1 umowy, podlegają opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i Stanach Zjednoczonych Ameryki. Podwójnemu opodatkowaniu w takiej sytuacji zapobiega metoda zawarta w art. 20 umowy (tzw. metoda proporcjonalnego zaliczenia). Zatem, dochód z tytułu emerytury z USA po przeliczeniu na złote należy wykazać w załączniku PIT/ZG w części C, tj. dotyczącej dochodów z zagranicy i zapłaconego podatku oraz w zeznaniu PIT-36 w części D.1 lub D.2.

Podsumowując powyższe należy stwierdzić, że emerytura otrzymywana przez Wnioskodawczynię ze Stanów Zjednoczonych Ameryki, podlega opodatkowaniu w Polsce, stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy w związku z art. 5 ust. 1 umowy. Otrzymane z USA świadczenie emerytalne Wnioskodawczyni winna rozliczyć według metody proporcjonalnego odliczenia i złożyć stosowne zeznanie roczne na druku ustalonym przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, tj. wykazać je w zeznaniu PIT-36 oraz w załączniku do tegoż zeznania PIT/ZG”.

Trzeba jednak zauważyć, że opisane zasady dotyczą emerytur prywatnych ponieważ w zakresie emerytur rządowych obowiązują inne zasady.

Przepis art. 19 ust. 1 umowy stanowi, że płace, wynagrodzenia i podobne świadczenia, włączając emerytury i renty lub podobne dochody, wypłacane z funduszy publicznych jednego z Umawiających się Państw (tu: z funduszy USA) obywatelowi tego Umawiającego się Państwa (tu: Polakowi) z tytułu pracy lub osobiście świadczonych usług jako pracownikowi Rządu tego Umawiającego się Państwa lub jakiejkolwiek jego agendy w związku z pełnionymi funkcjami rządowymi, będą zwolnione od opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo (tj. przez Polskę).

Jeśli zatem emerytura ze Stanów jest związana z wcześniejszą pracą na rzecz rządu USA, to będzie ona w Polsce zwolniona z podatku dochodowego (zakładając, że polski rezydent jest jednocześnie obywatelem Polskim).

W konsekwencji emerytura rządowa jest w Polsce zwolniona od podatku (jeżeli osoba jest polskim obywatelem), natomiast emerytura prywatna podlega opodatkowaniu w Polsce, jednak od polskiego podatku można odliczyć podatek zapłacony w USA.