Autor: Adam Dąbrowski
Jestem twórcą słowników i kursów do nauki języków obcych. Chcę udostępnić słowniki i kursy on-line jako osoba fizyczna. Czy mogę to zrobić bez zakładania działalności gospodarczej i czy jako twórca mogę korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów? Czy jest możliwe stworzenie regulaminu, w którym udzielona użytkownikowi licencja umożliwi mi zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich?
Udostępnianie słowników oraz kursów on-line miałoby charakter, jak mniemam, odpłatny. To powoduje uzyskiwanie przychodów. Zamiarem Pana jest ich udostępnianie jako osoba fizyczna. Ale prawdopodobnie przez własna stronę internetową lub jakiś portal pozwalający na takie działanie. Jednocześnie chciałby Pan mieć regulamin ze wskazaniem na udzielenie licencji (odpłatnej), aby móc stosować koszty uzyskania 50%. W zasadzie byłaby to sprzedaż bez przeniesienia praw autorskich, a jedynie z licencja na korzystanie.
Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy o prawach autorskich „przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe)”. Przedstawiona definicja wskazuje, że program komputerowy, nagranie video, którymi są m.in. kursy on-line, stanowi utwór.
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy prawo autorskie przysługuje twórcy. Natomiast w myśl art. 17 tejże ustawy przysługuje mu wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
W rezultacie możemy mieć do czynienia z całkowitym przeniesieniem praw autorskich, za wynagrodzeniem lub też z udzieleniem licencji na korzystanie z utworu.
Sprzedaż kursu oraz czerpanie zysków na zasadzie licencji z tego tytułu jest niezależnym źródłem przychodów. A do każdego źródła mogą być przypisane koszty jego uzyskania.
Na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Z powyższego wynika, iż pomiędzy poniesionymi wydatkami a osiągniętym przychodem musi zachodzić związek przyczynowo-skutkowy i jednocześnie wydatek ten nie może być wymieniony w art. 23. Ścisłe określenie zakresu regulacji art. 22 ust. 1 powoduje, że przepisu nie można interpretować w sposób rozszerzający. Podatnik może zatem zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów dane wydatki, jeżeli między tymi wydatkami a osiąganiem przychodów istnieje taki związek, że poniesienie tych wydatków daje możliwość osiągnięcia przychodów, a zatem są to wydatki ekonomicznie uzasadnione z punktu widzenia prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej niezależnie od tego czy wydatek został poniesiony w efekcie działania niezgodnego z prawem.
Udzielenie przez Pana jako twórcę dzieła licencji w oparciu o regulamin danej usługi na korzystanie z dzieła przez osoby trzecie na zasadzie licencji – daje Panu prawo do zastosowania 50-procentowych kosztów uzyskania przychodu.
Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki:
W konsekwencji zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% będzie możliwe wówczas, gdy dana osoba uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zleceniodawcę lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich.
Jak wskazuje ustawa Prawo przedsiębiorców:
„Art. 3. Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.
Art. 5. 1. Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.
2. Osoba wykonująca działalność, o której mowa w ust. 1, może złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku.
3. Jeżeli przychód należny z działalności, o której mowa w ust. 1, przekroczył w danym miesiącu wysokość określoną w ust. 1, działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa w ust. 1.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, osoba wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości, o którym mowa w ust. 1.
5. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej.
6. Przez przychód należny, o którym mowa w ust. 1, rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont”.
Minimalne wynagrodzenie obecnie to kwota 4242 zł. Od 1 lipca będzie to 4300. Mamy więc pułap przychodów, pozwalający na uzyskiwanie ich bez konieczności rejestracji działalności gospodarczej. Obecnie jest to 3181,50 zł w skali miesiąca, od 1 lipca 2024 będzie to 3225 zł. Chodzi o przychody, a nie dochody (przychody pomniejszone o koszty).
Udostępnianie tworzonych treści, takich jak słowniki i kursy online, możliwe jest bez konieczności zakładania działalności gospodarczej, o ile przychody nie przekraczają ustawowego limitu (75% minimalnego wynagrodzenia). Kluczowe jest również odpowiednie sformułowanie regulaminu, który określi, że użytkownicy nabywają licencję na korzystanie z treści, co umożliwia twórcy zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich. Dzięki temu można legalnie i efektywnie prowadzić działalność twórczą jako osoba fizyczna, bez rejestracji firmy.
Oferuję profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism dostosowanych do Twoich potrzeb, zapewniając szybkie i rzetelne wsparcie w zakresie prawa cywilnego, gospodarczego i autorskiego. Skontaktuj się, aby uzyskać indywidualne rozwiązania prawne bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych - Dz.U. 1994 nr 24 poz. 83
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika
