Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Mój ojciec posiada duże długi, a ze względu na to, że nasz rodzinny dom podlegał licytacji komorniczej, poprosił mnie, żebym zgodziła się na kupno działki w moim imieniu. W 2018 roku za jego 50 tysięcy kupiłam działkę i wybudował na niej domek; łącznie z działką kosztowało to około 150 tysięcy. Jednak po 2 latach zdecydował się na sprzedaż tego i nalegał na mnie, żebym podpisała dokumenty u notariusza, żeby mógł to sprzedać w moim imieniu w 2020 r. Przy rozliczeniu podatku również został wysłany PIT-39 z informacją, że w ciągu 3 lat kwota ze sprzedaży domku (250 tys.) zostanie wydana na zakup innego domu lub mieszkania. Przez te 3 lata żyję w stresie, bo chciałam pomoc, a ostatecznie wykorzystał mnie, żeby nie płacić długów. We wrześniu mija 3 lata. Nie wiem, co robić, powiedział, że najwyżej zapłaci podatek od sprzedaży. Ale czy grozi mi za to kara albo więzienie? Fizycznie nie mam tych pieniędzy i nie miałam takich zysków, żeby nawet zakupić działkę. Czy urząd skarbowy może wszcząć dochodzenie, jeśli podatek zostanie zapłacony?
Uprzejmie informuję, że podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie jest ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2647). W przypadku, kiedy nieruchomość zostanie sprzedana przed upływem 5 lat od dnia jej zakupu, to wówczas co do zasady należy zapłacić od tej transakcji podatek wynoszący 19% osiągniętego dochodu. Tego podatku nie trzeba płacić w sytuacji, w której środki ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości zostaną przeznaczone na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych właściciela tej sprzedawanej nieruchomości, tj. w sytuacji opisanej w sprawie Pani. Zgodnie bowiem z art. 21 pkt 131 wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
W przypadku, w którym nie uda się tych środków przeznaczyć na własne potrzeby mieszkaniowe, to jedyną sankcją będzie obowiązek odprowadzenia podatku od tej transakcji z uwagi na brak możliwości zastosowania zwolnienia podatkowego.
Warto wskazać, co należy rozumieć pod pojęciem wydatków na własne cele mieszkaniowe; są to wydatki poniesione na:
Może warto rozważyć przeprowadzenie remontu własnego lokalu mieszkalnego. Wówczas będzie można zastosować zwolnienie przedmiotowe. Jeżeli nie ma takiej faktycznej możliwości, aby niejako uratować Panią od obowiązku zapłaty tego podatku, to musi Pani złożyć korektę zeznania podatkowego PIT-39 zapłacić podatek wraz z niestety odsetkami za zwłokę.
Odsetki naliczane są od następnego dnia po upływie terminu płatności, tj. po upływie terminu do złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym uzyskała Pani przychód z odpłatnego zbycia, do dnia zapłaty podatku włącznie, w wysokości odsetek pobieranych od zaległości podatkowych (proszę zwrócić uwagę, że nie są to odsetki ustawowe za opóźnienie).
Takie sytuacje zdarzają się w życiu, dlatego też ustawodawca o nich pomyślał. Nie powoduje to żadnej kary finansowej ani też tym bardziej kary w postaci więzienia. Należy jedynie pamiętać o obowiązku zapłaty podatku wraz z odsetkami. Gdyby takie działania nie zostały wykonane, to wówczas najpewniej urząd skarbowy wszcząłby postępowanie w tym przedmiocie.
Zakup w imieniu zadłużonego ojca
Mój ojciec miał ogromne długi i komornik zajął nasz dom rodzinny. Aby uratować część majątku, poprosił mnie o kupno działki na moje nazwisko. W 2018 roku kupiłam działkę za 50 tysięcy złotych z jego pieniędzy, a następnie zbudował na niej dom, który kosztował łącznie 150 tysięcy złotych. Po dwóch latach zdecydował się na sprzedaż nieruchomości za 250 tysięcy złotych i nalegał, abym podpisała dokumenty u notariusza. Przez trzy lata żyłam w stresie, obawiając się konsekwencji prawnych i finansowych.
Nieudany plan pomocy ojcu
W 2018 roku mój zadłużony ojciec poprosił mnie o przysługę – zakup działki na moje nazwisko, aby uniknąć zajęcia komorniczego. Za jego pieniądze nabyłam działkę i wybudowałam na niej dom. Po dwóch latach ojciec sprzedał nieruchomość, a ja podpisałam dokumenty u notariusza. Deklaracja podatkowa PIT-39 wskazywała, że pieniądze ze sprzedaży zostaną przeznaczone na nowe cele mieszkaniowe. Teraz, po trzech latach, boję się konsekwencji prawnych, ponieważ fizycznie nie mam tych pieniędzy, a urząd skarbowy może wszcząć dochodzenie.
Stresująca pomoc rodzinie
Ojciec, który miał duże długi, poprosił mnie o zakup działki na moje nazwisko, aby uniknąć zajęcia majątku przez komornika. Za jego 50 tysięcy złotych kupiłam działkę, a on zbudował na niej dom za 150 tysięcy złotych. W 2020 roku sprzedał nieruchomość za 250 tysięcy złotych, a ja podpisałam dokumenty sprzedaży. Przez trzy lata żyłam w stresie, obawiając się, że urząd skarbowy może mnie ukarać za to, że nie przeznaczyłam pieniędzy na własne cele mieszkaniowe, jak to było deklarowane w PIT-39.
Zakup nieruchomości w imieniu zadłużonego ojca może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i prawnych, jeśli nie zostaną spełnione określone warunki podatkowe. Przykład ukazuje, jak ważne jest świadome podejmowanie decyzji oraz zrozumienie potencjalnych ryzyk związanych z takimi działaniami. Pomimo chęci pomocy, kluczowe jest zachowanie ostrożności, aby uniknąć dodatkowych problemów prawnych i finansowych.
Jeśli potrzebujesz profesjonalnej porady prawnej lub pomocy w sporządzeniu pism, skorzystaj z naszych usług online – szybkie i rzetelne wsparcie prawne bez wychodzenia z domu. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc w rozwiązaniu swoich problemów prawnych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika
