Autor: Wioleta Biel
Proszę o objaśnienie zagadnień związanych z pracą i meldunkiem w Polsce i za granicą. Jestem zameldowana w Polsce i tu prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Niedawno podjęłam pracę w Niemczech z umową na pełny etat, więc zameldowałam się w Niemczech, dostałam numer z urzędu, założyłam konto itd. Działalności nie chcę zawieszać, ponieważ aktywnie w niej działam, tym bardziej że posiadam unijny NIP, ale czy można mieć zgodnie z prawem dwa meldunki? W polskim US powiedziano mi, że ich interesują tylko opłacone podatki. Na koniec roku, w zależności od tego, w którym kraju złożę zeznanie podatkowe, tam się rozliczę z obu dochodów – czy to też jest prawdą? Jak się rozliczyć na koniec roku? Drugi problem dotyczy płacenia „zusów”. W Niemczech pracodawca opłaca za mnie pełne składki, jak rozumiem w Polsce powinnam być zwolniona z tego, oprócz składki zdrowotnej – pomimo jej płacenia nie mogę korzystać z lekarzy w Polsce tylko w Niemczech. To jest problem dla mnie, jestem osobą początkującą, jeśli chodzi o język, mam swoje stałe leki i choroby, więc nie wiem dlaczego płacę składki, a lekarza mam mieć tylko w Niemczech? Nie chcę się całkowicie odcinać od swojego kraju.
Dla celów podatkowych kwestia meldunku nie ma żadnego znaczenia. Kwestią istotną, aby ustalić tzw. rezydenturę podatkową, jest tzw. ośrodek interesów życiowych, tj. rodzina, przyjaciele, szeroko rozumiany „dom”.
Mając to na uwadze, polskim rezydentem podatkowym jest osoba posiadająca miejsce zamieszkania na terytorium Polski, co oznacza osobę, która:
Zobacz też: Praca w Niemczech na polskiej umowie
Można zatem przebywać w Niemczech cały rok i nadal pozostawać polskim podatnikiem, a to z uwagi na to, że w Polsce występuje ośrodek interesów życiowych.
Polski rezydent podatkowy co do zasady:
Istnieje jednak wyjątek. O ile polski rezydent podatkowy uzyskuje inne zarobki opodatkowane w Polsce podatkiem dochodowym według skali podatkowej, ewentualnie rozlicza w Polsce zagraniczne zarobki pochodzące z innego jeszcze kraju niż Niemcy, wówczas zasada wyłączenia z progresją wpływa na stopę podatku stosowaną do zarobków opodatkowanych w Polsce.
W tym przypadku podatnik na koniec roku (do końca kwietnia roku następnego):
Oznacza to, iż Pani będzie zobowiązana rozliczyć się z polskim fiskusem z dochodów uzyskanych w Polsce tytułem działalności gospodarczej i ujawnić dochody uzyskane w Niemczech (choć one nie będą opodatkowane po raz drugi).
Przeczytaj też: Praca w dwóch krajach jednocześnie
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, które uchyla przepisy rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 roku w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie z wyjątkiem przypadków określonych w art. 87 ust. 8 oraz w art. 90 ust. 1 rozporządzenia 883/2004 stanowi, że:
„Osoba, która w jednym państwie członkowskim prowadzi działalność na własny rachunek, a w innym zostaje zatrudniona na umowę o pracę, podlega ustawodawstwu państwa, w którym wykonuje pracę najemną (art. 14c ww. rozporządzenia).”
W konsekwencji, działając jako przedsiębiorca, jest Pani zwolniona z opłacania składek ZUS (może Pani wybrać dobrowolne ubezpieczenie społeczne, należy zwrócić się do ZUS z odpowiednim wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem).
Ubezpieczenie zdrowotne
Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jeżeli osoba prowadząca pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1 tej ustawy, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca z każdego z tych tytułów odrębnie.
Zatem Pani nadal opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne jak dotąd, więc ma Pani prawo korzystać z polskiej opieki zdrowotnej.
Meldunek jest instytucją polskiego prawa administracyjnego. Skoro ma Pani całą rodzinę w Polsce i tu mieszka, nie widzę przeszkód, aby zostać zameldowanym tu – choć to i tak nie ma żadnego znaczenia w kwestii podatku dochodowego.
Rozumiem, że musiała Pani wskazać miejsce zamieszkania w Niemczech, bowiem została Pani zgłoszona do ubezpieczenia i urzędu skarbowego przez niemieckiego pracodawcę. W Niemczech można bowiem wskazać adres, pod którym się przebywa właśnie dla celów administracyjnych (podatkowych), jednak w dokumentach należałoby wskazać jako kraj macierzysty właśnie Polskę. Jeżeli miałoby coś Pani już grozić za podwójny meldunek, to raczej dopatrywałabym się tego w Niemczech – jestem jednak polskim doradcą podatkowym i prawnikiem i trudno mi określić skutki, które ewentualnie mogą się pojawić z perspektywy niemieckich przepisów.
Jednak przede wszystkim ustaliłabym: czy dokonała Pani zgłoszenia o STAŁYM miejscu zamieszkania w Niemczech, czy tylko zgłosiła Pani adres dla celów administracyjno-podatkowych? Jeżeli było to zgłoszenie o stałym miejscu zamieszkania, dokonałabym korekty, wskazując Polskę jako kraj nadrzędny i macierzysty.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika