Niedotrzymanie sześciomiesięcznego terminu zgłoszenia darowizny

Niedotrzymanie terminu zgłoszenia darowizny

Rzeczywiście, niestety, nie może Pan skorzystać w tym przypadku z instytucji czynnego żalu ani z tzw. przywrócenia terminu. Termin 6 miesięcy na złożenie zeznania podatkowego na potrzeby zwolnienia z podatku od spadków i darowizn jest terminem prawa materialnego, który po jego upływie nie może zostać przywrócony (zob. wyr. WSA w Krakowie z 18.02.2009 r., sygn. akt I SA/Kr 1566/08). Przywrócenie terminu prawa materialnego jest dopuszczalne tylko wówczas, jeżeli taką możliwość przewiduje przepis określający dany termin, natomiast ustawa o podatku od spadków i darowizn nie przewiduje takiej możliwości dla terminu określonego w art. 4a ust. 1 cyt. ustawy, co powoduje, iż jest on terminem nieprzywracalnym (zob. wyr. WSA w Krakowie z 11.02.2009 r., sygn. akt I SA/Kr 1155/08). Terminami materialnymi są terminy, z którymi związane są skutki prawne w płaszczyźnie prawa materialnego, a więc w zakresie praw i obowiązków podmiotów stosunków prawnych, natomiast terminami procesowymi okresy do dokonania czynności procesowej przez uczestników postępowania sądowego lub administracyjnego. Różnica pomiędzy terminem materialnym a terminem procesowym sprowadza się do różnych płaszczyzn skutków prawnych ich uchybienia. Jak podkreśla się w literaturze przedmiotu: „Uchybienie terminu materialnego wywołuje skutek prawny wygaśnięcia praw lub obowiązków o charakterze materialnym. Natomiast uchybienie terminu procesowego wywołuje skutek prawny w płaszczyźnie procesowej przez uzależnienie skutków czynności procesowej od zachowania terminu”.

Zminimalizowanie skutków niedotrzymania terminu zgłoszenia

W takiej sytuacji, aby zminimalizować skutki przekroczenia terminu na zgłoszenie, należy jak najszybciej złożyć właściwą deklarację na podatek i podatek ten rozliczyć. W takiej sytuacji nie będzie Pan miał konsekwencji. Trzeba bowiem zauważyć, że w momencie złożenia deklaracji dokonuje Pan korekty sytuacji i nie można Panu przypisać działania mającego cechy wykroczenia skarbowego. Musi Pan zatem jak najszybciej złożyć w US deklarację SD-3. Może Pan, ale nie jest to absolutnie konieczne, złożyć wraz z deklaracją pismo wyjaśniające sytuację. W przypadku podatku od spadku i darowizn wymiar podatku ustala naczelnik US, stąd zapłata nastąpi dopiero po otrzymaniu decyzji wymiarowej.

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn „Podatnicy podatku są obowiązani złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania”. Po złożeniu zeznania podatkowego przez podatnika organ podatkowy wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku. Dopiero z chwilą jej doręczenia powstaje zobowiązanie podatkowe.

Zgodnie z art. 21 § 1 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe powstaje albo z chwilą doręczenia decyzji ustalającej podatek, albo z chwilą zaistnienia okoliczności, z którymi przepisy prawa łączą powstanie zobowiązania. W przypadku podatku od spadków i darowizn zobowiązanie podatkowe powstaje z chwilą doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku. Przed doręczeniem tej decyzji nie można więc zapłacić podatku. Termin płatności podatku, którego wysokość została ustalona w decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, wynosi, zgodnie z art. 47 § 1 Ordynacji podatkowej, 14 dni od dnia jej doręczenia.

Źródła:

1 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 18.02.2009 r., sygn. akt I SA/Kr 1566/08