Autor: Aleksander Słysz
Mam pytanie dotyczące świadczenia usług opiekuńczych w Niemczech. Usługi wykonywane są przez delegowane opiekunki zatrudnione przez naszą firmę na podstawie umowy-zlecenia. Usługa opiekuńcza obejmuje także sprzątanie. Czy takie usługi trzeba opodatkować podatkiem VAT? Słyszałam, że mają być jakieś zmiany w tej kwestii, ale nie wiem, czy to prawda.
Co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
Niemniej jednak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.
Wykonywanie usługi poza granicami kraju, o ile równoznaczne jest z miejscem świadczenia poza terytorium kraju (w myśl ustawy o podatku od towarów i usług), w Polsce opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega.
Znaczenie ma, kto jest nabywcą usługi. Zakładając, że usługi opieki nabywają osoby fizyczne niebędące podatnikami podatku od wartości dodanej w Niemczech, zastosowanie znajdzie art. 28c ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Stanowi on, iż miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej (z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n – czyli z zastrzeżeniami niemającymi dla sprawy znaczenia).
Zatem miejscem opodatkowania opisanej usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczonej w miejscu ich zamieszkania przez podmiot niewymieniony w art. 43 ust. 1 pkt 22, jest Polska, a dokładniej miejsce, w którym Pani firma posiada siedzibę działalności gospodarczej.
W Polsce zwolnieniu przedmiotowemu od podatku VAT podlegają, jak już wskazywałem i co zapewne jest Pani wiadome, usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22, oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana.
Zgodnie z ust. 17 ww. art. 43 omawiane zwolnienie nie ma zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
Niemniej jednak na podstawie ust. 17a art. 43 ww. ustawy omawiane zwolnienie ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe. Art. 43 ust. 17a ustawy o VAT dodany został do ustawy przez art. 1 pkt 13 lit. e) ustawy z dnia 18 marca 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 64, poz. 332) zmieniającej ww. ustawę z dniem 1 kwietnia 2011 r.
W piśmie z dnia 29 czerwca 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach (sygnatura: IBPP1/443-479/11/LSz) wskazuje:
„Usługi porządkowe świadczone są wyłącznie w ramach usług opiekuńczych, zaś zawierana umowa przewiduje ich świadczenie w ramach kompleksowej usługi opiekuńczej. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca nie świadczy odrębnych (samodzielnych) usług porządkowych. Z uwagi na fakt, iż często podopieczni mają różnego rodzaju zaburzenia ruchowe, niezbędnym elementem usługi jest uporządkowanie mieszkania podopiecznego, których to czynności on sam nie może wykonać.
Analizując możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczonych w miejscu ich zamieszkania, należy w pierwszej kolejności zbadać, czy w sprawie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT, bowiem w przypadku zastosowania zwolnienia w oparciu o ww. przepis brak jest podstaw do dalszego badania spełnienia bądź nie warunków określonych w przepisach art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, bowiem odnosi się on do usług innych niż wymienione w punkcie 22 art. 43 ust. 1 ustawy o VAT.
Z wniosku wynika, że Wnioskodawca nie jest podmiotem wymienionym w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT. Ponadto usługi opieki świadczone przez Wnioskodawcę wykonywane są w domu podopiecznego oraz w miejscowości będącej miejscem zamieszkania osoby podopiecznej. Wszystkie czynności porządkowe świadczone przez Wnioskodawcę są wykonywane tylko w takim zakresie, w jakim są niezbędne do wykonania kompleksowej usługi opiekuńczej nad podopiecznym. Wnioskodawca nie świadczy odrębnych (samodzielnych) usług porządkowych, bowiem są świadczone wyłącznie w ramach usług opiekuńczych.
Zatem biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz wskazany wyżej stan prawny, należy stwierdzić, że jeśli usługi opieki świadczone przez Wnioskodawcę wykonywane są w domu podopiecznego oraz w miejscowości będącej miejscem zamieszkania osoby podopiecznej, a czynności porządkowe są wykonywane tylko w takim zakresie, w jakim są niezbędne do wykonania kompleksowej usługi opiekuńczej nad podopiecznym, to usługi takie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT”.
Reasumując, usługa porządkowa podlega zwolnieniu, jeśli jest:
Czy spełnia jedną z ww. przesłanek i podlega zwolnieniu, czy też nie spełnia żadnej z nich i podlega opodatkowaniu, moim zdaniem zależy od konkretnego przypadku. Jeśli np. stopień niepełnosprawności nie pozwala osobie niepełnosprawnej na sprzątanie, moim zdaniem sprzątanie połączone z usługą opieki może korzystać ze zwolnienia, bowiem celem takiej kompleksowej usługi jest właśnie opieka nad niepełnosprawnym i poprawa warunków jego egzystencji.
Brak jest w chwili obecnej oczekujących na wejście w życie ustaw nowelizujących ustawę o podatku od towarów i usług w tym zakresie.
Opieka nad seniorem z ograniczoną mobilnością
Pani Anna prowadzi firmę świadczącą usługi opieki nad seniorami w Niemczech. Jej opiekunki nie tylko pomagają w codziennych czynnościach, ale także utrzymują porządek w mieszkaniu podopiecznych, co jest niezbędne dla ich komfortu i bezpieczeństwa. Ponieważ sprzątanie jest integralną częścią opieki, usługi te korzystają ze zwolnienia z VAT w Polsce.
Wsparcie dla osoby przewlekle chorej
Pan Marek, właściciel firmy delegującej opiekunki do Niemiec, miał wątpliwości dotyczące VAT na usługi obejmujące zarówno pomoc w codziennych czynnościach, jak i sprzątanie. Po analizie przepisów okazało się, że jeśli czynności porządkowe są konieczne do świadczenia kompleksowej opieki nad osobą przewlekle chorą, usługi te mogą być zwolnione z podatku.
Sprzątanie a usługi dodatkowe
Firma Pani Katarzyny świadczy usługi opieki domowej w Niemczech. Część klientów zwracała się z prośbą o dodatkowe sprzątanie poza zakresem standardowej opieki. W takim przypadku usługi porządkowe traktowane były jako odrębna działalność i podlegały opodatkowaniu VAT, ponieważ ich celem nie była bezpośrednia poprawa warunków życia podopiecznego.
Usługi opiekuńcze świadczone w Niemczech przez polskie firmy mogą korzystać ze zwolnienia z VAT w Polsce, o ile spełniają określone warunki. Kluczowe jest, aby usługi te obejmowały opiekę nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub seniorami i były świadczone w miejscu ich zamieszkania. Czynności porządkowe mogą również podlegać zwolnieniu, jeśli są integralną częścią opieki i nie stanowią odrębnej usługi. Każdy przypadek wymaga jednak indywidualnej analizy, aby uniknąć błędów w rozliczeniach podatkowych.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące opodatkowania usług opiekuńczych i ich zgodności z przepisami VAT, skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej. Pomożemy Ci uniknąć błędów i dopasować model biznesowy do obowiązujących regulacji, zapewniając bezpieczeństwo prawne Twojej firmy. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc dostosowaną do Twoich potrzeb.
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika