Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Jestem artystą malarzem. Przez kilka lat prowadziłem działalność gospodarczą, w ramach której sprzedawałem namalowanie przez siebie obrazy, jednak z uwagi na bardzo wysokie obciążenia podatkowe i ZUS-owskie cztery miesiące temu zawiesiłem działalność. Sprzedaż obrazów wyglądała bardzo różnie, były miesiące, gdy coś się sprzedało, a niekiedy nie było wcale sprzedaży. Wstawiałem obrazy również do galerii, ale i tu ze zbytem było różnie. Oczywiście chciałbym nadal malować i sprzedawać własne obrazy i zastanawiam się, jaką formę rozliczenia przyjąć, aby jednak coś zarobić. Stąd pytania: Czy muszę kontynuować działalność gospodarczą, a może zamknąć i rozliczać się ze sprzedaży stosując sprzedaż jako osoba fizyczna z zastosowaniem 50% kosztów uzyskania przychodu? Czy jest inna forma opodatkowania przy sprzedaży własnoręcznie malowanych obrazów? Czy jest roczny limit przychodów z ww. tytułu przy innych formach opodatkowania? Czy w przypadku innej formy opodatkowania można wystawić dokument sprzedaży (fakturę, rachunek)?
Na wstępie wskazuję, że zgodnie z obowiązującymi przepisami na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej: ustawą PIT) – przychód ze sprzedaży namalowanych własnoręcznie obrazów będzie podlegać opodatkowaniu jako przychód z praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt. 7 ustawy PIT). Bowiem „Przychód z praw majątkowych powstaje zatem m.in. w przypadku przychodów związanych z prawami autorskimi w związku z wykonywaną działalnością artystyczną. Zatem w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziełem (np. obraz, książka) i jego sprzedażą - przychody z tego tytułu należy kwalifikować właśnie do przychodów określonych tym przepisem” (Pismo z dnia 16 marca 2021 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0112-KDIL2-1.4011.915.2020.2.MKA).
Nadto wskazuję, że jeśli mamy do czynienia z umową o dzieło z przeniesieniem praw autorskich, to wówczas źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście; w związku z tym, że łączy się ona z przeniesieniem (rozporządzeniem prawami autorskimi), to podatnikowi przysługują 50% koszty uzyskania przychodów.
Jeżeli obrazy są malowane sporadycznie, można uznać, że taki dochód nie stanowi działalności gospodarczej, gdyż nie jest to stałe, regularne źródło dochodów, a w konsekwencji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu obowiązujących przepisów. A zatem należy taką działalność zakwalifikować jako działalność osobistą. Wówczas mógłby Pan zawierać umowy o dzieło z galeriami, do których wstawia Pan obrazy i rozliczać się w oparciu o taką właśnie umowę. Galerie zobowiązane byłyby, jako płatnik podatku, do obliczenia i odprowadzenia podatku dochodowego, a Panu byłoby wypłacane wynagrodzenie netto. Polski Ład wymaga zgłaszania umów o dzieło przez zamawiających dzieła.
Nadto wskazuję, że zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów jest ograniczone. Można je stosować do przychodu rocznego wykonawcy, z tytułu umów o dzieło z przeniesieniem praw autorskich, do łącznej sumy zastosowanych kosztów uzyskania przychodu: 85 528 zł. W przypadku przekroczenia wskazanej kwoty stosuje się koszty uzyskania przychodu w stawce 20%.
Jeżeli natomiast prowadziłby Pan działalność gospodarczą, wówczas można wybrać różne formy opodatkowania, np. zasady ogólne lub też ryczałt od przychodów. W przypadku rozliczania się w ramach JDG na zasadach ogólnych można od uzyskanych przychodów odliczać koszty ich uzyskania. Bowiem w tym przypadku podatek dochodowy jest uiszczany od dochodu (czyli przychodu minus koszty uzyskania przychodu). Jeżeli wybrałby Pan rozliczenie w ramach JDG w formie ryczałtu, wówczas odprowadzany jest podatek od osiągniętego przychodu (bez uwzględnienia kosztów uzyskania przychodu) przez płatnika podatku.
Natomiast w przypadku umów o dzieło, jako działalności wykonywanej osobiście, nie ma możliwości zmiany formy opodatkowania.
Niestety u Pana nie ma możliwości skorzystania z tzw. działalności nieewidencjonowanej, ponieważ w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadził Pan działalność gospodarczą. Zatem pozostaje malowanie obrazów na umowę o dzieło (jeśli nie chce Pan tego czynić w ramach działalności gospodarczej).
Podsumowując:
Monika i współpraca z galerią sztuki
Monika jest absolwentką ASP, która po kilku latach prowadzenia działalności gospodarczej zdecydowała się ją zawiesić z powodu nieregularnych dochodów i rosnących kosztów ZUS. Nadal jednak maluje obrazy i umieszcza je w lokalnej galerii, która w jej imieniu sprzedaje dzieła. Z galerią zawiera każdorazowo umowę o dzieło z przeniesieniem praw autorskich. Galerie – jako płatnicy podatku – odprowadzają zaliczki na podatek dochodowy, a Monika otrzymuje wynagrodzenie netto. Dzięki temu może legalnie sprzedawać swoje obrazy bez konieczności prowadzenia działalności gospodarczej, korzystając przy tym z 50% kosztów uzyskania przychodu (do określonego limitu rocznego).
Tomasz i sprzedaż bezpośrednia przez media społecznościowe
Tomasz to artysta hobbysta, który kilka razy w roku maluje obraz i sprzedaje go poprzez Instagrama, kontaktując się bezpośrednio z zainteresowanymi osobami. Nie prowadzi działalności gospodarczej i nie zawiera żadnych stałych umów z galeriami czy podmiotami komercyjnymi. Jego sprzedaż jest sporadyczna i nieprzewidywalna – nie stanowi zorganizowanej działalności gospodarczej. Każda transakcja odbywa się na podstawie umowy o dzieło z nabywcą, zawartej w formie mailowej lub ustnej, a Tomasz wystawia kupującemu rachunek. Taki sposób działania pozwala mu pozostać w ramach działalności wykonywanej osobiście, bez konieczności rejestracji firmy.
Agnieszka i powrót do JDG z ryczałtem
Agnieszka po dwóch latach przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej postanowiła ją wznowić, ponieważ zaczęła otrzymywać regularne zamówienia na obrazy ze sklepów internetowych. Zdecydowała się na opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, gdyż nie ponosi dużych kosztów uzyskania przychodu, a sprzedaż odbywa się z wykorzystaniem zewnętrznego serwisu online. Dzięki temu Agnieszka może wystawiać faktury klientom indywidualnym i firmom, co znacznie ułatwia jej sprzedaż. Ryczałt okazał się dla niej korzystną formą, ponieważ pozwala na prostsze rozliczenia bez konieczności prowadzenia skomplikowanej księgowości.
Sprzedaż własnoręcznie malowanych obrazów bez prowadzenia działalności gospodarczej jest możliwa, o ile ma charakter sporadyczny i nie spełnia cech działalności gospodarczej. W takim przypadku najczęściej przychody kwalifikuje się jako pochodzące z praw majątkowych lub z działalności wykonywanej osobiście, co pozwala na rozliczanie się na podstawie umów o dzieło – np. z galeriami lub indywidualnymi nabywcami. Choć taka forma rozliczenia nie daje możliwości wystawiania faktur, to umożliwia legalną sprzedaż, często z zastosowaniem 50% kosztów uzyskania przychodu. W sytuacji, gdy sprzedaż staje się regularna i zorganizowana, warto rozważyć ponowne założenie działalności gospodarczej i dobór najbardziej opłacalnej formy opodatkowania, uwzględniając własne potrzeby i realne zyski.
Jeśli masz wątpliwości, jak legalnie sprzedawać swoje obrazy, jaką formę rozliczenia wybrać lub jak sporządzić bezpieczną umowę – skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online. Nasi prawnicy pomogą Ci dopasować najlepsze rozwiązanie do Twojej sytuacji, wyjaśnią obowiązki podatkowe i wskażą, jak działać zgodnie z przepisami, a jednocześnie z korzyścią dla Twojej twórczości. Porady udzielane są szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika