Sprzedaż własnoręcznie malowanych obrazów bez działalności - jaką formę rozliczenia przyjąć?

Malowanie i sprzedaż obrazów jako przychód z praw majątkowych

Na wstępie wskazuję, że zgodnie z obowiązującymi przepisami na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanej dalej: ustawą PIT) – przychód ze sprzedaży namalowanych własnoręcznie obrazów będzie podlegać opodatkowaniu jako przychód z praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt. 7 ustawy PIT). Bowiem „Przychód z praw majątkowych powstaje zatem m.in. w przypadku przychodów związanych z prawami autorskimi w związku z wykonywaną działalnością artystyczną. Zatem w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziełem (np. obraz, książka) i jego sprzedażą - przychody z tego tytułu należy kwalifikować właśnie do przychodów określonych tym przepisem” (Pismo z dnia 16 marca 2021 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej sygn. 0112-KDIL2-1.4011.915.2020.2.MKA).

Nadto wskazuję, że jeśli mamy do czynienia z umową o dzieło z przeniesieniem praw autorskich, to wówczas źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście; w związku z tym, że łączy się ona z przeniesieniem (rozporządzeniem prawami autorskimi), to podatnikowi przysługują 50% koszty uzyskania przychodów.

Sporadyczna twórczość – działalność wykonywana osobiście

Jeżeli obrazy są malowane sporadycznie, można uznać, że taki dochód nie stanowi działalności gospodarczej, gdyż nie jest to stałe, regularne źródło dochodów, a w konsekwencji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu obowiązujących przepisów. A zatem należy taką działalność zakwalifikować jako działalność osobistą. Wówczas mógłby Pan zawierać umowy o dzieło z galeriami, do których wstawia Pan obrazy i rozliczać się w oparciu o taką właśnie umowę. Galerie zobowiązane byłyby, jako płatnik podatku, do obliczenia i odprowadzenia podatku dochodowego, a Panu byłoby wypłacane wynagrodzenie netto. Polski Ład wymaga zgłaszania umów o dzieło przez zamawiających dzieła.

Ograniczenia w stosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodu

Nadto wskazuję, że zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów jest ograniczone. Można je stosować do przychodu rocznego wykonawcy, z tytułu umów o dzieło z przeniesieniem praw autorskich, do łącznej sumy zastosowanych kosztów uzyskania przychodu: 85 528 zł. W przypadku przekroczenia wskazanej kwoty stosuje się koszty uzyskania przychodu w stawce 20%.

Formy opodatkowania przy jednoosobowej działalności gospodarczej

Jeżeli natomiast prowadziłby Pan działalność gospodarczą, wówczas można wybrać różne formy opodatkowania, np. zasady ogólne lub też ryczałt od przychodów. W przypadku rozliczania się w ramach JDG na zasadach ogólnych można od uzyskanych przychodów odliczać koszty ich uzyskania. Bowiem w tym przypadku podatek dochodowy jest uiszczany od dochodu (czyli przychodu minus koszty uzyskania przychodu). Jeżeli wybrałby Pan rozliczenie w ramach JDG w formie ryczałtu, wówczas odprowadzany jest podatek od osiągniętego przychodu (bez uwzględnienia kosztów uzyskania przychodu) przez płatnika podatku.

Natomiast w przypadku umów o dzieło, jako działalności wykonywanej osobiście, nie ma możliwości zmiany formy opodatkowania.

Niestety u Pana nie ma możliwości skorzystania z tzw. działalności nieewidencjonowanej, ponieważ w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadził Pan działalność gospodarczą. Zatem pozostaje malowanie obrazów na umowę o dzieło (jeśli nie chce Pan tego czynić w ramach działalności gospodarczej).

Podsumowując:

1. Jeżeli obrazy są sprzedawana sporadycznie, można zamknąć jednoosobową działalność gospodarczą, a obrazy malować i sprzedawać w oparciu o umowy o dzieło (zawierane np.: z galeriami, które sprzedają potem obrazy).
2. Przy sprzedaży własnoręcznie malowanych obrazów w oparciu o umowę o dzieło można rozliczać się wyłącznie w oparciu o zasady ogólne.
3. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej do wyboru są różne formy opodatkowania (zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt).
4. Zasady wystawiania dokumentów typu faktury zależą od tego, czy prowadzona jest działalność gospodarcza. Sprzedając obrazy w oparciu o umowę o dzieło nie wystawia Pan faktury, lecz wyłącznie rachunek dla zamawiającego, w oparciu o który odbywa się rozliczenie.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350