Przeznaczenie pieniędzy ze sprzedaży mieszkania na budowę domu przez narzeczonych a zwolnienie z podatku

Przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży jednej nieruchomości na własne cele mieszkaniowe

Przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży jednej nieruchomości na własne cele mieszkaniowe daje prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku z tytułu sprzedaży nieruchomości dokonanej przed upływem 5 lat od dnia nabycia tejże nieruchomości. Stanowi o tym art. 21 ust. 1 pkt. 131 ustawy PIT. Dodatkowym, bardzo istotnym warunkiem jest to, aby przeznaczenie środków pieniężnych na tenże własny cel mieszkaniowy nastąpiło w ciągu 2 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiła sprzedaż. Niestety, ustawa nie wyjaśnia, co należy rozumieć poprzez własne cele mieszkaniowe. Problem pojawia się w sytuacji, gdy osoba sprzedająca swoją nieruchomość chce przeznaczyć uzyskane środki pieniężne na nieruchomość należącą do innej osoby (choć w zamyśle będzie ona realizowała w tej nieruchomości swoje cele mieszkaniowe).

Zobacz też: Budowa domu na sprzedaż

Czy wydatki poniesione przez jednego narzeczonego na nieruchomość drugiego narzeczonego uprawniają do skorzystania ze zwolnienia?

W uwagi na fakt, iż ustawa nie daje jasnej odpowiedzi na powyższe pytania, należy sięgnąć do orzecznictwa. Szczególną uwagę należy zwrócić na wyrok WSA w Gliwicach z dnia 17 stycznia 2017 r. (I Sa/Gl 959/16), w którym sąd rozpatrywał sprawę, czy wydatki poniesione przez jednego narzeczonego na nieruchomość drugiego narzeczonego uprawniają do skorzystania ze zwolnienia. W uzasadnieniu wskazano:

„Powyższe prowadzi do logicznego wniosku, że także termin dwuletni, zakreślony w omawianym przepisie, odnosi się do legitymowania się przez podatnika tytułem własności/współwłasności budynku mieszkalnego (lokalu mieszkalnego), na który wydatkowano przychód z uprzedniego zbycia prawa majątkowego. Termin dwuletni, zarówno na poniesienie wydatków »mieszkaniowych«, jak i uregulowanie stanu własnościowego, w pełni gwarantuje realizację celu, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Podsumowując, treść art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d tej ustawy, wskazuje jasno, że tytuł prawny do nieruchomości należy nabyć przed upływem okresu, jaki został przewidziany przez ustawodawcę na wydatkowanie środków ze sprzedaży na realizację własnych celów mieszkaniowych.”

W świetle przedstawionego wyroku, jeżeli narzeczona przeznaczy środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania na nowy dom i stanie się współwłaścicielką tego domu w ciągu 2 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło zbycie mieszkania, to może skorzystać ze zwolnienia.

Zaznaczam jednak, że organy skarbowe często kwestionują powyższe rozwiązanie i odmawiają prawa do skorzystania ze zwolnienia. Dobrze jest więc wcześniej wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji w swojej sprawie, która w przypadku pozytywnego rozpatrzenia jest dla organów wiążąca i chroni przed negatywnymi konsekwencjami podatkowymi. Wniosek o wydanie takiej interpretacji składa się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Przeczytaj też: Budowa domu bez faktur

Sposób dokumentowania wydatków na własne cele mieszkaniowe

Odnośnie natomiast sposobu dokumentowania wydatków na własne cele mieszkaniowe, pragnę wskazać, że nie muszą to być faktury wystawiane na narzeczoną. Np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 5 maja 2017 r., sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.115.2017.2.AR, stwierdził, że dokumentami potwierdzającymi fakt poniesienia wydatków na własne cele mieszkaniowe mogą być: umowa zawarta z wykonawcą prac budowlanych oraz potwierdzenie zapłaty za te prace – o ile z dokumentów tych w sposób niebudzący wątpliwości wynika, jakiego rodzaju wydatków one dotyczą oraz w jakim okresie i w jakiej wysokości wydatki te zostały poniesione. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje obowiązku dokumentowania ww. wydatków wyłącznie fakturami VAT.

W konsekwencji faktury mogą być wystawiane na wykonawców. Dowodem na wydatkowanie pieniędzy na własne cele mieszkaniowe może być umowa podpisana z tymi wykonawcami oraz potwierdzenie zapłaty za tę umowę.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Gliwicach z dnia 17 stycznia 2017 r. I Sa/Gl 959/16