Rozliczanie wpłat od patronów - czyli jak rozliczać się ze wsparcia

W zakresie działalności portali crowdfundingowych należy wyróżnić dwie odrębne sytuacje, które wywołują różne skutki podatkowe.

Wpłaty związane ze świadczeniem – benefitem

Pierwszy przypadek to sytuacja, gdy w zamian za przekazywane przez patronów wpłaty osoba otrzymuje określone świadczenia (benefity). Nie muszą to być rzeczy materialne. Okoliczność, że patron otrzymuje za dokonaną wpłatę jakąś korzyść, sprawia, że tego rodzaju działania nie może określić jako darowiznę. Darowizny są bowiem świadczeniem nieodpłatnym. W takim przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem wzajemnym, co powoduje, że otrzymywane od patronów kwoty trzeba wówczas potraktować jako przychody z działalności gospodarczej.

Zobacz też: Streamowanie a podatki

Zyski w ramach działalności nierejestrowanej

Przy czym w określonych warunkach działalność gospodarcza może zostać potraktowana i opodatkowana jako działalność nierejestrowana (zakładam, że o tym właśnie Pani wspomina w swoim opisie).

Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2020 r. jest to kwota 130 zł) i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

Jeżeli zatem w okresie ostatnich 60 miesięcy nie prowadził Pan działalności gospodarczej, to może prowadzić działalność nierejestrowaną pod warunkiem, że miesięczny przychód (czyli suma datków) z tego tytułu nie przekroczy 1300 zł. Do limitu brane są pod uwagę kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane.

Prowadzenie działalności nierejestrowanej jest bardzo korzystne, ponieważ osoba fizyczna:

• nie musi zgłaszać działalności w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym i GUS,
• nie musi płacić z tego tytułu składek na ubezpieczenia w ZUS i składać deklaracji ZUS,
• nie musi płacić comiesięcznych (albo kwartalnych) zaliczek na podatek,
• nie musi prowadzić skomplikowanej księgowości.

Tak naprawdę jedynym obowiązkiem osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną jest prowadzenie miesięcznej ewidencji sprzedaży (aby monitorować czy limit 1300 zł nie został w którymś miesiącu przekroczony) oraz wydawania rachunków na rzecz klientów (chodzi o rachunki a nie o paragony, osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie musi posiadać kasy fiskalnej).

Przeczytaj też: Podatek od YouTube

Opodatkowanie dochodów z działalności nierejestrowanej

Następnie wskazać należy, w jaki sposób dochodzi do rozliczenia podatku z tytułu działalności nierejestrowanej. Otóż zgodnie z art. 20 ust. 1ba ustawy PIT przychód z działalność nierejestrowanej zaliczany jest do tzw. innych źródeł. W konsekwencji takiej kwalifikacji przychody te są opodatkowane według skali podatkowej (17% lub 32%) i wykazywane z pozostałymi dochodami (czyli w tym przypadku z dochodami z umowy o pracę) w zeznaniu rocznym PIT-36. Dochód roczny należy wykazać w części D.1 wiersz „Inne źródła” w zeznaniu PIT-36. Zeznanie to składane jest do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym. Tak jak już wskazałem, w przypadku przychodów z innych źródeł, ustawa PIT nie nakłada obowiązku odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy (choć dobrowolnie można je wpłacać), co oznacza, że dochód z działalności nierejestrowanej jest rozliczany tylko raz do roku w zeznaniu PIT-36.

Zobacz również: PayPal podatek

Podatek VAT a konto na platformie Patreon ze wsparciem wpłat

Mogłoby się wydawać, że w tym przypadku pojawi się konieczność zapłaty podatku VAT. Po pierwsze należy wskazać, że usługi polegające na udostępnianiu produktów cyfrowych są usługami elektronicznymi zgodnie z art. 2 pkt 27 ustawy VAT, które są opodatkowane w kraju miejsca zamieszkania konsumenta (art. 28k ustawy VAT). W konsekwencji tego rodzaju usługi nie podlegają opodatkowaniu w Polsce lecz w kraju w którym ma miejsce zamieszkania konsument. Wszystko zależy zatem z jakiego kraju jest konsument (patron). Jak jednak wnioskuję z opisu sprawy, to portal Parteon przejmuje na siebie wszelkie obowiązki rejestracyjne związane z podatkiem VAT w danym kraju.

Wpłaty datków w formie darowizny

Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja, gdy patroni wpłacają datki i nie otrzymują żadnych wymiernych korzyści, tj. żadnych przedmiotów materialnych czy niematerialnych.

Zgodni z ugruntowanym stanowiskiem tego rodzaju wpłaty należy traktować jako darowiznę. Jak stanowi z art. 888 § 1 Kodeksu, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Powyższe oznacza, że darowizna musi wzbogacić obdarowanego, a darczyńca nie może w zamian uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili darowizny ani w przyszłości. W konsekwencji jeżeli osoba wpłacająca nie otrzymuje w zamian żadnego świadczenia to należy przyjąć, iż dochodzi do darowizny.

Opodatkowanie wpłat od patronów

Umowa darowizny co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych, czyli w tym przypadku na obdarowanym.

Przepisy ustawy przewidują jednak pewne kwoty wolne od podatku. Zgodnie z art. 9 ust. 1 cyt. ustawy „opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2. 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3. 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Osoby niespokrewnione z obdarowanym są zaliczane do III grupy podatkowej. W rezultacie jeżeli pojedyńcza darowizna (datek) nie przekracza kwoty 4902 zł (i w ciągu poprzednich 5 lat od tej osoby nie otrzymała żadnej innej darowizny) to taka darowizna jest wolna od podatku. W rezultacie trzeba odprowadzać żadnego podatku ani też składać żadnych deklaracji podatkowych do US.

Jeżeli jednak suma darowizn od jednej osoby przekroczy w okresie 5 lat kwotę 4902 zł, to nadwyżkę ponad tę kwotę należy już opodatkować podatkiem od darowizny. W tym zakresie w ciągu miesiąca od dnia otrzymania darowizny przekraczającej limit należy złożyć do naczelnik US zeznanie SD-3, w oparciu o którą naczelnik wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku.