Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Zastanawiamy się z żoną nad założeniem działalności gospodarczej (najlepiej na żonę). Oboje jesteśmy zatrudnieni, mamy umowy o pracę i rozliczamy się razem (w moim przypadku wynagrodzenie wchodzi w drugi próg podatkowy). Mamy wspólność majątkową ograniczoną. Działalność to wynajem łodzi motorowych (chcemy wziąć w leasing) oraz sprzedaż pościeli (zaprojektowanej i uszytej przez żonę) – to już jest w realizacji (żona ma sprzęt i wykonuje te prace hobbystycznie). Istotne jest, aby odzyskać VAT z inwestycji początkowej – nabycia łodzi. Jaki sposób działalności, opodatkowania byłby w tym przypadku dla nas najkorzystniejszy?
Na wstępie należy wskazać, że skoro jesteście Państwo zatrudnieni na umowę o pracę i otrzymujecie wynagrodzenie w kwocie przynajmniej minimalnej, to w przypadku założenia dodatkowo jednoosobowej działalności gospodarczej nie będziecie mieli obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne. Obowiązkowa będzie tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż zgodnie z obowiązującymi przepisami składkę zdrowotną należy opłacać od każdego źródła dochodu odrębnie.
Natomiast, aby móc odzyskać podatek VAT od nabytej łodzi, przede wszystkim trzeba być zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, zatem chcąc odliczać VAT od zakupów, należy przy zakładaniu działalności dokonać od razu rejestracji jako czynnik podatnik VAT.
Ponadto nabycie łodzi musi być związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (wynajem łodzi motorowych jako przedmiot założonej działalności gospodarczej będzie uzasadniał nabycie łodzi motorowej). Bowiem zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Co do formy opodatkowania – obecnie dla wskazanych rodzajów działalności możliwy jest wybór formy spośród takich jak: zasady ogólne, podatek liniowy lub zryczałtowany podatek od dochodów.
Jeśli chodzi o zasady ogólne, to w przypadku tej formy opodatkowania np. żona prowadząca działalność nadal może się rozliczać z podatku razem z Panem. Tu nadal obowiązują dwa progi dochodowe i nie zmieniają się zasady rozliczania jak dotychczas. Jeśli żona, zakładając działalność, wybrałaby podatek liniowy lub ryczałt, niestety traci możliwość rozliczenia się wspólnego z Panem. Wówczas zmuszeni będziecie Państwo do odrębnego rozliczania się.
Jeśli chodzi o opłacalność form opodatkowania, to w przypadku zasad ogólnych są dwie stawki podatkowe: 12% i 32% – działa to na takich samych zasadach jak dotychczas u Państwa. W przypadku podatku liniowego jest tylko jedna stawka – 19%. Niemniej jednak zarówno w przypadku zasad ogólnych, jak i podatku liniowego, możliwe jest pomniejszanie przychodów o koszty ich uzyskania i dopiero od tak wyliczonego dochodu następuje wyliczenie podatku.
Natomiast w przypadku ryczałtu podatek odprowadza się od uzyskanego przychodu (tu nie można stosować pomniejszeń o poniesione koszty). Niemniej jednak stawkami, które miałyby zastosowanie w przypadku opisanych działalności, będzie:
Chcąc zatem rozstrzygnąć, która z form opodatkowania będzie najbardziej opłacalna, należy przede wszystkim ustalić, jakie są planowane przychody i ewentualne koszty ponoszone na ich uzyskanie. Wówczas będzie można stwierdzić, która z form będzie najmniej kosztowa pod względem podatków.
Ponadto wskazuję, że w zależności od wybranej formy opodatkowania zmienia się również sposób opłacania składki zdrowotnej. W przypadku zasad ogólnych składka zdrowotna wynosi 9% uzyskanego dochodu w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka i jest ona niemniejsza niż 314,10 zł w 2023 r. (9% minimalnego wynagrodzenia).
W przypadku podatku liniowego, jeśli dochód przekracza minimalne wynagrodzenie, wówczas składka zdrowotna wynosi 4,5% i istnieje możliwość jej odliczenia w określonych granicach. Bowiem w tej formie opodatkowania podatnicy mogą zaliczyć składkę zdrowotną do kosztów lub odliczyć od podstawy opodatkowania. W obu przypadkach obowiązuje limit odliczenia, który w 2023 roku wynosi 10 200 zł.
Natomiast w przypadku ryczałtu składkę zdrowotną opłaca się w jednej z trzech wysokości w zależności od przychodu osiągniętego w ciągu roku. W 2023 roku ryczałtowiec w pierwszej grupie (mający przychody do 60 tys. zł) zapłaci miesięcznie 376,16 zł. W drugim progu, przy przychodach od 60 tys. do 300 tys. zł, składka wyniesie 626,93 zł. Najlepiej zarabiający, powyżej 300 tys. zł, zapłacą co miesiąc 1128,48 zł.
Podsumowując, należy przede wszystkim przeanalizować planowane koszty i przychody, aby móc wybrać najbardziej optymalną formę opodatkowania.
Wskazuję również, że podatek VAT jest niezależnym podatkiem od podatku dochodowego i składki zdrowotnej i jest możliwe bycie czynnym podatnikiem VAT we wszystkich wskazanych formach opodatkowania.
Wybór formy opodatkowania dla wynajmu łodzi motorowych
Państwo Nowakowie zdecydowali się na założenie działalności gospodarczej związanej z wynajmem łodzi motorowych. Chcą wziąć łódź w leasing, aby móc odzyskać VAT od inwestycji. Ponieważ oboje są zatrudnieni na umowę o pracę i żadne z nich nie chce tracić możliwości wspólnego rozliczania podatkowego, rozważają wybór opodatkowania na zasadach ogólnych dla swojej działalności. To rozwiązanie pozwala im nadal korzystać z dwóch progów podatkowych i odliczać koszty uzyskania przychodów, co może być korzystne, biorąc pod uwagę wysokie koszty leasingu.
Sprzedaż pościeli zaprojektowanej i uszytej przez żonę
Pani Nowak, oprócz wynajmu łodzi, postanowiła rozwinąć swoją pasję do szycia i rozpocząć sprzedaż pościeli zaprojektowanej i uszytej przez siebie. W przypadku tej działalności, może ona wybrać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych ze stawką 5% (jako działalność wytwórcza) lub 8,5% (jeśli traktować to jako sprzedaż usług). Wybór ryczałtu jest korzystny, jeśli koszty produkcji są niskie, co pozwala zminimalizować obciążenia podatkowe. Ponadto, jako że działalność ta jest dodatkiem do głównej pracy na etacie, prostsza forma rozliczeń może być bardziej wygodna.
Składka zdrowotna przy prowadzeniu działalności
Pan Nowak, który jest zatrudniony na etacie i otrzymuje wynagrodzenie przekraczające drugi próg podatkowy, zastanawia się nad wpływem założenia działalności na obowiązek płacenia składek. Po analizie przepisów dowiedział się, że nie będzie zobowiązany do płacenia składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia działalności, ponieważ już jest ubezpieczony z tytułu umowy o pracę. Będzie musiał jednak płacić składkę zdrowotną, ale jej wysokość będzie uzależniona od wybranej formy opodatkowania. W przypadku ryczałtu składka zdrowotna jest stała i zależy od rocznych przychodów, co ułatwia planowanie finansowe. Wybór odpowiedniej formy działalności i opodatkowania pozwala więc zoptymalizować koszty prowadzenia firmy.
Wybór optymalnej formy opodatkowania oraz statusu podatnika VAT jest kluczowy dla osiągnięcia korzyści finansowych przy prowadzeniu działalności gospodarczej obok pracy na etacie. Analiza planowanych przychodów i kosztów pozwala dobrać najkorzystniejsze rozwiązanie, które minimalizuje obciążenia podatkowe i umożliwia odzyskanie VAT z początkowych inwestycji. Warto również pamiętać o obowiązkach związanych ze składkami zdrowotnymi, które różnią się w zależności od formy opodatkowania.
Potrzebujesz pomocy w wyborze formy opodatkowania lub przygotowaniu pism urzędowych? Skorzystaj z naszych porad prawnych online, aby zoptymalizować koszty i formalności przy prowadzeniu działalności gospodarczej!
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika
