Autor: Aleksander Słysz
Jestem rolnikiem, płacę podatek rolny a podatek VAT rozliczam na zasadach ogólnych. 5 lat temu kupiłem ciągnik rolniczy i odliczyłem podatek VAT. Czy mogę w świetle prawa o VAT przekazać ten ciągnik synowi umową darowizny? Jeśli nie, to jak przekazać ciągnik, aby uniknąć zapłacenia podatku VAT?
Może Pan ciągnik darować synowi, jednak nie jest to zdarzenie neutralne dla podatku VAT.
Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2011.177.1054 j.t. ze zm.) przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności wszelkie darowizny jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Darowizna przez Pana opisana powoduje zatem skutki na gruncie VAT analogicznie jak sprzedaży z tym zastrzeżeniem, że zgodnie z art. 29a ust. 2 ww. ustawy podstawą opodatkowania będzie tu cena nabycia towarów (lub towarów podobnych), a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. Ostatnia część poprzedniego zdania w opisanej sytuacji, tj. określenie ceny nabycia w momencie dostawy, jest tu kluczowa, chodzi bowiem o cenę na dzień darowizny, a nie cenę historyczną.
Podatnicy, którzy przy wysokocennych składnikach majątku chcą uniknąć ww. rygoru starają się tak „skomponować” skład rzeczowy darowizny, by można mówić o zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jest tak bowiem, że przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa; oznacza to, że darowizna takiej części przedsiębiorstwa nie jest opodatkowana VAT. Problemem jest, iż przez pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Nie wystarczy więc sama darowizna ciągnika, by z dobrodziejstw tej regulacji skorzystać, musiałaby ona być powiązana – w jednej czynności – z darowizną innych składników materialnych i niematerialnych pozwalającą prowadzić gospodarstwo rolne.
Pan Jan, rolnik z wieloletnim doświadczeniem, postanowił przekazać swojemu synowi ciągnik rolniczy, który kupił pięć lat temu i odliczył VAT przy zakupie. Po konsultacji z księgowym dowiedział się, że darowizna ciągnika będzie traktowana jak odpłatna dostawa towarów, co oznacza konieczność naliczenia podatku VAT od jego wartości rynkowej w dniu przekazania. Aby uniknąć VAT, zdecydował się na sprzedaż ciągnika synowi za symboliczną kwotę, co jednak nadal generowało obowiązek podatkowy.
Pani Maria, prowadząca gospodarstwo rolne, chciała przekazać córce część majątku, w tym ciągnik i kilka maszyn rolniczych. Po analizie przepisów ustaliła, że może skorzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli stworzy zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W związku z tym, oprócz maszyn, przekazała także grunty i umowy z kontrahentami, co pozwoliło jej uniknąć konieczności naliczania VAT od darowizny.
Pan Tomasz, rolnik rozliczający VAT na zasadach ogólnych, chciał podarować ciągnik swojemu bratu. Ponieważ odliczył VAT przy zakupie, wiedział, że darowizna będzie opodatkowana. Zdecydował się więc na wynajem maszyny na kilka lat za symboliczną opłatę, a następnie sprzedał ją za minimalną wartość rynkową. Dzięki temu rozłożył zobowiązanie podatkowe na dłuższy czas i zmniejszył jego wysokość.
Przekazanie ciągnika rolniczego w formie darowizny nie jest neutralne na gruncie VAT, jeśli przy jego zakupie został odliczony podatek. W takiej sytuacji konieczne jest naliczenie VAT od wartości rynkowej ciągnika na dzień darowizny. Można jednak uniknąć tego zobowiązania, przekazując nie tylko sam ciągnik, ale także inne składniki majątku, tworząc zorganizowaną część przedsiębiorstwa, co pozwala na zwolnienie z VAT. Alternatywnie można rozważyć sprzedaż po obniżonej cenie lub wynajem, aby zminimalizować skutki podatkowe. Kluczowe jest staranne zaplanowanie transakcji zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące skutków podatkowych darowizny ciągnika rolniczego lub innych kwestii związanych z VAT, skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie, uniknąć niepotrzebnych kosztów i dopasować strategię do Twojej sytuacji. Konsultacje odbywają się wygodnie i szybko – wystarczy skontaktować się z nami, a otrzymasz rzetelną analizę przepisów oraz praktyczne wskazówki dostosowane do Twoich potrzeb.
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika