Niezgłoszenie działki po zakupie do lokalnego podatku od nieruchomości

Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości

W pierwszej kolejności przeanalizujmy przepisy stanowiące o podatku od nieruchomości. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych. W myśl art. 6 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.

Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. Osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu IN-1 w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości.

Podatek od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego. Jeżeli w ciągu roku podatkowego nastąpiło wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości, organ podatkowy dokonuje zmiany decyzji, którą ustalono ten podatek.

Zobacz też: Podatek od nieruchomości 5 lat wstecz

Przedawnienie należności z tytułu podatku od nieruchomości

Jak zatem widać, obowiązek podatkowy zawsze spoczywa na właścicielu. Osoba, która nabywa własność nieruchomości, ma ustawowy obowiązek zgłoszenia tego faktu do urzędu gminy (miasta) w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia. Począwszy od 1 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do nabycia, czyli przeniesienia własności, obowiązek podatkowy spoczywał na Panu. Ciężar poinformowania o tym fakcie spoczywa zawsze na podatniku, więc, niestety, urząd nie miał obowiązku interesować się tym, co się dzieje z nieruchomością. Nawet bezczynność organu nie sprawia, że obowiązek podatkowy nie istnieje.

Zasadniczo podatek przedawnia się po upływie 5 lat, co oznacza, że w zakresie wcześniejszych lat urząd nie może wydać decyzji podatkowej.

Nie zmienia to jednak faktu, że w zakresie nieprzedawnionych zobowiązań nadal spoczywa na Panu, jako na właścicielu, obowiązek uregulowania podatku. Ponadto niezłożenie informacji IN-1 spowodowało uszczuplenie podatku, co stanowi czyn zagrożony Kodeksem karnym skarbowym (K.k.s.) w postaci kary grzywny do 720 stawek dziennych.

Przeczytaj też: Nie zgłosiłem podatku od nieruchomości

Czynny żal

Podatnik może jednak uniknąć odpowiedzialności karnoskarbowej poprzez skorzystanie z instytucji czynnego żalu, która uregulowana jest w art. 16 K.k.s. Otóż zgodnie z tym przepisem nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.

Ponadto czynny żal stosuje się tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez organ uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Jak zatem widać, jednym z warunków skuteczności czynnego żalu jest zapłata całej należności, którą uszczuplono na skutek popełnienia czynu zabronionego.

Zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone:

1. w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
2. po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Ideą powyższego przepisu jest, aby podatnik dobrowolnie zgłosił czynny żal, tj. aby wykazał własną inicjatywę w przyznaniu się do popełnienia czynu zabronionego i dobrowolnie naprawił wyrządzone szkody.

W konsekwencji w tej sytuacji należałoby złożyć informację IN-1 wraz z czynnym żalem. Na podstawie tej informacji urząd wyda decyzje podatkowe w zakresie podatku, który jeszcze nie uległ przedawnieniu (tj. do 5 lat wstecz). Konieczne będzie uregulowanie tego podatku. Na skutek złożenia czynnego żalu uchroni się Pan jednak przed karą wynikającą z K.k.s.