Autor: Maciej Podgórski
W poradzie poruszamy problem sprzedaży odziedziczonego lasu i podatku jaki trzeba zapłacić.
Opis problemu: Odziedziczyłam działkę z domem oraz 4 ha lasu. Nie jest to gospodarstwo rolne. Las jest wpisany w ewidencji jako las i płacę podatek leśny. Jeżeli sprzedam sam las, jakie będę musiała zapłacić podatki?
Zgodnie z ustawą z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym [Dz.U.2016.374 t.j. z dnia 2016.03.21] – (art. 5) obowiązek podatkowy wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek (ust. 2). Przy czym, jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w trakcie roku podatkowego, podatek leśny za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek (ust. 3).
Zatem jak widać, wygaśnięcie obowiązku podatkowego ma miejsce z końcem miesiąca, w którym nastąpiło dane zdarzenie, np. tak jak w Pani przypadku – zbycie lasu. Skutkiem tego podatnikiem podatku leśnego będzie Pani jeszcze przez pewien czas (do końca miesiąca, w którym nastąpiło zbycie własności lasu) po transakcji zbycia – gdy właścicielem lasu będzie już jego nabywca.
Zgodnie z art. 6 ustawy o podatku leśnym organ podatkowy (wójt/burmistrz/prezydent miasta) winien wydać decyzję zmieniająca decyzję, w której określono Pani zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku leśnego – jak stanowi art. 6 ust. 4: „Jeżeli w trakcie roku podatkowego nastąpiło wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku leśnego lub zaistniały zmiany, o których mowa art. 5 ust. 4, organ podatkowy dokonuje zmiany decyzji, którą ustalono ten podatek.”
Las, który jest teraz Pani własnością, nabyła Pani w drodze dziedziczenia, a zatem musi Pani pamiętać, aby przedstawić notariuszowi stosowne zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, w którym składane były deklaracje podatkowe dotyczące podatku z tytułu spadku. W przeciwnym razie notariusz może odmówić dokonania czynności. Zgodnie z art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
„Jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem, określonym w art. 1 [przepis ten mówi m.in. o dziedziczeniu], notariusz może dokonać tych czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia”.
Sama transakcja zbycia nieruchomości leśnej będzie najprawdopodobniej podlegać również podatkowi od czynności cywilnoprawnych (w stawce 2% wartości transakcji) – chyba że zajdzie wyłączenie spowodowane np. zwolnieniem jednej ze stron (art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). Płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych jest zasadniczo notariusz, który sporządza akt notarialny obejmujący transakcję.
Proszę też pamiętać o konsekwencjach wynikających z ustawy o lasach, która to ustawa w art. 37a stanowi, że w przypadku sprzedaży przez osobę fizyczną gruntu oznaczonego jako las w ewidencji gruntów i budynków – Skarbowi Państwa, reprezentowanemu przez Lasy Państwowe, przysługuje z mocy prawa prawo pierwokupu tego lasu. Oznacza to, że transakcja zostanie przeprowadzona dwuetapowo – najpierw zostanie zawarta warunkowa umowa u notariusza, następnie o transakcji zawiadomione Lasy Państwowe. Po miesiącu, jeżeli w tym czasie nadleśnictwo nie zgłosi chęci nabycia, dojdzie do finalizacji sprzedaży. Skutkiem zaś naruszenia tego prawa może być nieważność transakcji zbycia jako sprzecznej z prawem (art. 58 Kodeksu cywilnego).
Pozostał nam jeszcze podatek dochodowy od osób fizycznych (zwany dalej PIT), który płaci się w przypadku uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Okres 5 lat liczy się od końca roku podatkowego, w którym zbywana nieruchomość została nabyta. Po upływie owych 5 lat już tego podatku się nie płaci.
Podatek PIT obliczany jest od dochodu. Oznacza to, że przychód uzyskany z odpłatnego zbycia powinien zostać pomniejszony o koszty odpłatnego zbycia (sprzedaży) i koszty uzyskania przychodu.
Za koszty odpłatnego zbycia (sprzedaży) nieruchomości uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku. Można więc do takich kosztów zaliczyć m.in. związane ze zbyciem koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć zatem związek przyczynowo-skutkowy.
Stosownie do art. 22 ust. 6c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).
Na podstawie podanych informacji nie można ostatecznie rozstrzygnąć, z jakimi obciążeniami podatkowymi powinna się Pani liczyć. Tu potrzebne byłoby uszczegółowienie stanu faktycznego.
Pani Maria z Podlasia odziedziczyła po ojcu niewielki dom i cztery hektary lasu. Po roku postanowiła sprzedać sam las, bo nie planowała go wykorzystywać. Kiedy doszło do podpisania umowy, notariusz poprosił ją o zaświadczenie z urzędu skarbowego potwierdzające uregulowanie podatku od spadków. Bez tego nie mógł sporządzić aktu. Po transakcji Maria dowiedziała się też, że musi jeszcze zapłacić podatek leśny za miesiąc, w którym doszło do sprzedaży, a następnie czeka ją 2% podatek od czynności cywilnoprawnych.
Pan Andrzej z Małopolski odziedziczył po babci działkę leśną. Zgłosił chęć sprzedaży i już przygotowywał się do podpisania umowy u notariusza, gdy okazało się, że Lasy Państwowe mają prawo pierwokupu. Zamiast natychmiastowej finalizacji, musiał czekać miesiąc na decyzję nadleśnictwa. Na szczęście Lasy nie skorzystały z prawa pierwokupu, ale opóźnienie pokrzyżowało mu inne plany inwestycyjne.
Pani Elżbieta z okolic Wrocławia sprzedała odziedziczony las po trzech latach od nabycia spadku. Choć myślała, że pieniądze trafią na konto bez przeszkód, okazało się, że musi zapłacić podatek dochodowy, bo nie minęło jeszcze 5 lat od końca roku, w którym nabyła nieruchomość. Uratowało ją to, że miała faktury za wycenę działki i ogłoszenia sprzedaży, dzięki którym mogła obniżyć dochód do opodatkowania.
Sprzedaż odziedziczonego lasu wiąże się z szeregiem obowiązków podatkowych, o których warto pamiętać, by uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Należy uwzględnić nie tylko konieczność uregulowania podatku leśnego do końca miesiąca, w którym nastąpiło zbycie, ale też zadbać o formalności związane z podatkiem od spadków. Sprzedaż może wymagać uwzględnienia prawa pierwokupu Lasów Państwowych, a jeśli od nabycia nie minęło pięć lat, może pojawić się również obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Każda sytuacja może być inna, dlatego przed finalizacją transakcji warto skonsultować się z doradcą podatkowym lub prawnikiem.
Potrzebujesz pomocy w sprawie sprzedaży odziedziczonego lasu lub innych kwestii związanych z podatkami i spadkami? Skorzystaj z naszej porady prawnej online – szybko, bez wychodzenia z domu i z pełnym wsparciem doświadczonych prawników. Prześlij opis swojej sytuacji, a otrzymasz jasną i konkretną odpowiedź dostosowaną do Twojej sprawy.
1. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Chcesz sprzedać las i nie wiesz czy zapłacisz podatek i jakiej wysokości? Opisz nam swój problem i zadaj pytania wypełniając formularz poniżej ▼▼▼.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika