Użyczenie lokali rodzinie w celu najmu

Umowa użyczenia lokalu między członkami rodziny

Rzeczywiście, umowa użyczenia pomiędzy Panem a Pana ciotką rozwiązuje problem uzyskiwania przez Pana przychodów z tytułu najmu posiadanych lokali i domu. Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), użyczenie jest umową, przez którą użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotą tej umowy jest jej bezpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania (czyli na Pana rzecz).

Użyczenie lokalu a podatek dochodowy

Jeżeli użyczenie ma miejsce między członkami najbliższej rodziny, to stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), do I i II grupy podatkowej zalicza się:

1. małżonków, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę, i teściów,
2. zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Wynajmowanie użyczonego lokalu przez osobę biorącą lokal w użyczenie

W związku z tym użyczenie mieszkania i domu ciotce nie spowoduje konsekwencji podatkowych, w szczególności nie będzie rodziło przychodu z tytułu świadczeń nieodpłatnych (Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, 2014.12.22, IBPBI/1/415-1143/14/WRz).

Umowa użyczenia może oczywiście przewidywać prawo do wynajmowania użyczonego lokalu przez osobę biorącą lokal w użyczenie (czyli przez Pana ciotkę). Jeśli ta osoba jest wynajmującym, wówczas przychód z najmu jest przychodem osoby biorącej lokal w użyczenie (ciotki) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, 2015.03.09, IBPBII/2/415-1064/12/14/MZM.

A zatem w tej sytuacji, aby Pan nie musiał rozliczać przychodu z najmu, najlepiej będzie zawrzeć z Pana ciotką umowę użyczenia mieszkania i domu z prawem do wynajmowania ich osobom trzecim. W ten sposób przychód będzie należał do Pana ciotki i ona będzie mogła go opodatkowywać.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
3. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207