Autor: Marcin Sądej
Jestem przed podpisaniem intercyzy z mężem i podziałem majątku. Podział planujemy zgodny, ja otrzymam nasze wspólne mieszkanie, mąż zatrzyma firmę. Dodatkowo w tym roku, po trzech latach od zakupu, sprzedaliśmy inne nasze wspólne mieszkanie. Czy jeżeli ja w podziale majątku zostawię całą kwotę za to mieszkanie mężowi, a on już po podziale przeznaczy te środki na własne cele mieszkaniowe, to będzie zwolniony z podatku od sprzedaży mieszkania przed upływem 5 lat? Chodzi mi o to, czy zasada ulgi mieszkaniowej będzie nadal miała zastosowanie mimo intercyzy, gdy już tylko on będzie „właścicielem” pieniędzy za nasze wspólne mieszkanie?
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy PIT „zwalnia się od podatku dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych”.
Powyższa regulacja znajduje zastosowanie do podatnika dlatego też w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości objętej wspólnością małżeńską należy zastanowić się kto jest podatnikiem z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości dokonanej przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego nabycia.
Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów”. Natomiast w myśl art. 6 ust. 2 ww. ustawy „małżonkowie podlegający obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy mogą być, z zastrzeżeniem ust. 8, na wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów”.
W przypadku dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i wymienionych praw nie znajduje zastosowania art. 6 ust. 2 ww. ustawy, ponieważ dochody z tego tytułu zostały wyłączone z możliwości łącznego opodatkowania. Oznacza to, że podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu jest odrębnie każdy z małżonków, a nie małżonkowie łącznie.
Obowiązek podatkowy obciąża zatem każdego z małżonków z osobna. Skoro każdy z małżonków jest odrębnie podatnikiem podatku dochodowego od przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to każdy z nich zobowiązany jest do rozliczenia połowy przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej majątek wspólny małżeński i wyliczenia należnego podatku dochodowego.
Stwierdzić zatem należy, że sprzedając wraz z mężem nieruchomość wchodzącą w skład majątku wspólnego, Pani (oraz małżonek) uzyskała przychód odpowiadający 1/2 ceny sprzedaży, przy uwzględnieniu równego udziału małżonków w majątku wspólnym.
Konsekwencją powyższego jest to, że każdy z małżonków składa odrębną deklarację PIT-39, wykazując połowę przychodu oraz połowę kosztów dotyczących zbywanej nieruchomości.
To ma również swoje konsekwencje w zakresie zwolnienia ze względu na własne cele mieszkaniowe.
Pismo z dnia 5.05.2020 r., wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0114-KDIP3-2.4011.175.2020.2.JM, w zakresie wspólnego rozliczenia z małżonkiem przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, http://sip.mf.gov.pl:
„Skoro samodzielnym podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych jest każdy z małżonków, to również warunki zastosowania zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy należy rozpatrywać odrębnie dla każdego małżonka. Tym samym, każdy z małżonków ma prawo skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego, jeżeli spełnia warunki do jego zastosowania odpowiednio do posiadanego udziału w wydatkach na własne cele mieszkaniowe.
Podsumowując, należy stwierdzić, że sprzedaż lokalu mieszkalnego stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych stosownie do art. 30e ustawy. W przypadku wydatkowania części przychodu uzyskanego ze sprzedaży w 2018 r. lokalu mieszkalnego na budowę domu, tj. na własne cele mieszkaniowe, Wnioskodawczyni przysługuje prawo do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, zwolnieniu będzie podlegać kwota odpowiadająca iloczynowi dochodu i udziału wydatków na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia. Wnioskodawczyni po zakończeniu roku podatkowego jest obowiązana złożyć zeznanie podatkowe, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), w którym wykaże połowę dochodu uzyskanego w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i obliczy należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nie ma możliwości rozliczenia się razem z mężem.
Ustawodawca nie przewidział możliwości wspólnego rozliczenia małżonków z tytułu dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości. Każdy z małżonków jest zobowiązany do rozliczenia i złożenia z tego tytułu zeznania indywidualnego.”
Jeżeli zatem połowę przychodu ze sprzedaży nieruchomości małżonek przeznaczy na własne cele mieszkaniowe, to naturalnie będzie mógł skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy PIT.
Natomiast jeśli Pani swojej połowy przypadającego ze sprzedaży przychodu nie przeznaczy na własne cele mieszkaniowe, lecz przekaże małżonkowi w ramach podziału majątku wspólnego, to w mojej ocenie wobec Pani zwolnienie opisane powyżej nie znajdzie zastosowania i będzie Pani musiała odprowadzić 19% podatek PIT w zeznaniu PIT-39 z tytułu połowy przypadającej na Panią części przychodu ze zbycia majątku wspólnego.
Sprzedaż mieszkania a ulga mieszkaniowa
Anna i Marek po sprzedaży wspólnego mieszkania zastanawiali się, jak rozliczyć przychód z tej transakcji. Marek postanowił przeznaczyć swoją część na zakup nowego mieszkania, aby skorzystać z ulgi mieszkaniowej. Anna natomiast zdecydowała się nie reinwestować swojej części. W efekcie Marek skorzystał z ulgi, natomiast Anna musiała zapłacić podatek od swojej części przychodu.
Podział majątku po intercyzie
Kasia i Piotr zdecydowali się na intercyzę i podział majątku. Kasia otrzymała mieszkanie, a Piotr pieniądze ze sprzedaży wspólnego lokum. Piotr przeznaczył te środki na zakup nowego mieszkania, korzystając z ulgi mieszkaniowej. Dzięki temu uniknął opodatkowania z tytułu sprzedaży mieszkania przed upływem 5 lat.
Wspólna sprzedaż a indywidualne ulgi
Ewa i Paweł sprzedali wspólne mieszkanie przed podziałem majątku. Ewa przeznaczyła całą swoją część środków na zakup nowego mieszkania i skorzystała z ulgi mieszkaniowej. Paweł, który nie miał planów na zakup nieruchomości, musiał odprowadzić podatek od swojej połowy przychodu.
Intercyza i podział majątku nie wykluczają możliwości skorzystania z ulgi mieszkaniowej, jednak każdy z małżonków musi indywidualnie spełnić warunki do jej zastosowania. Oznacza to, że tylko ten małżonek, który przeznaczy swoją część środków ze sprzedaży nieruchomości na własne cele mieszkaniowe, będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego. W przeciwnym razie, konieczne będzie zapłacenie podatku od uzyskanej części przychodu.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism, w tym dotyczących intercyzy, podziału majątku oraz ulg podatkowych. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną dostosowaną do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją spawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Indywidualne Porady Prawne
Zapytaj prawnika